Παρά τα μέτρα που έχει λάβει το υπουργείο Ανάπτυξης (ΥΠΑΝ) για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, υπάρχει ένας «σκληρός πυρήνας» προϊόντων, στα οποία οι τιμές δεν μειώνονται, με τους λόγους να διαφέρουν ανά κατηγορία αγαθού.

Ελαιόλαδο: Στην περίπτωση του ελαιολάδου ένας συνδυασμός πραγμάτων εξηγεί γιατί πωλείται ακόμη και σε διπλάσια τιμή, συγκριτικά με προηγούμενες χρονιές. Η μειωμένη παραγωγή είναι ένας από τους βασικούς λόγους για την εκτόξευση της τιμής του ελαιολάδου και σχετίζεται τόσο με τα ακραία καιρικά φαινόμενα (υψηλές θερμοκρασίες και έλλειψη ποιοτικής βροχής) όσο και με την έλλειψη φθηνών εργατικών χεριών, το υψηλό κόστος των λιπασμάτων κ.λπ.

Σε γνωστές αλυσίδες σούπερ μάρκετ η τιμή του ελαιολάδου ξεκινάει από 9,40 ευρώ το λίτρο (ιδιωτική ετικέτα) και φτάνει έως και τα 18,14 ευρώ το λίτρο, όταν πρόκειται για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΟΠ (στοιχεία 14.05.2024).

Ακριβά πωλείται το ελαιόλαδο και σε άλλες χώρες-παραγωγούς, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό της Ισπανίας, όπου η ξηρασία είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν τα αποθέματά της. Αξίζει να επισημανθεί πως στην Ισπανία -χώρα που καλύπτει άνω του 50% της παγκόσμιας παραγωγής- οι ακραίες καιρικές συνθήκες έχουν «χτυπήσει», σημαντικά, την παραγωγή για δεύτερη, συνεχή χρονιά.

Στιγμιαίος καφές: Ο στιγμιαίος καφές είναι μία περίπτωση αγαθού όπου η τιμή δεν μειώνεται ιδιαίτερα, λόγω του χαμηλού ανταγωνισμού. Η ζήτηση καλύπτεται, κυρίως, από δύο μεγάλες εταιρίες, ενώ υπάρχουν στην αγορά και κάποια προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.

Σύμφωνα με κύκλους του ΥΠΑΝ, οι καταναλωτές επιλέγουν, κυρίως, να προμηθευτούν καφέ επώνυμης ετικέτας. Από τη στιγμή, λοιπόν, που εμπιστεύονται αυτές τις εταιρίες, δεν έχουν λόγο και εκείνες -με τη σειρά τους- να κάνουν κάποια «γενναία» προσφορά.

Τα επώνυμα

Στο μεταξύ, υπάρχουν ορισμένα επώνυμα προϊόντα, όπως είναι τα απορρυπαντικά, τα καθαριστικά, τα σαμπουάν, τα conditioners, τα αφρόλουτρα, τα σαπούνια, οι οδοντόκρεμες, οι βρεφικές και οι παιδικές πάνες, τα προϊόντα εμμήνου ρύσεως κ.λπ., τα οποία εξακολουθούν να πωλούνται σε υψηλές τιμές.

Το αξιοσημείωτο είναι πως ενώ σε μερικά από αυτά υπάρχει η επιλογή της πιο οικονομικής, ιδιωτικής ετικέτας, «σημαντική μερίδα καταναλωτών εξακολουθεί να επιλέγει τα επώνυμα. Είναι θέμα καταναλωτικής συμπεριφοράς. Αρκετοί Ελληνες είναι επιφυλακτικοί, ακόμη, απέναντι στην ιδιωτική ετικέτα. Η χώρα μας έχει χαμηλά ποσοστά διείσδυσης ιδιωτικής ετικέτας στην αγορά, συγκριτικά με άλλα κράτη που συχνά συγκρινόμαστε, όπως η Ισπανία», σημείωσε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής στέλεχος της αγοράς.

Και ενώ στα τρόφιμα ιδιωτικής ετικέτας η Ελλάδα έχει αρχίσει να αυξάνει τα ποσοστά της (20%-25%), υπολείπεται ακόμη αισθητά, σε σχέση με την Ισπανία, όπου το αντίστοιχο ποσοστό υπερβαίνει το 40% (κατά μέσο όρο).

Σημειώνεται πως αρκετές μάρκες από τα προϊόντα που προαναφέρθηκαν έχουν συμπεριληφθεί σε κάποια από τα μέτρα του ΥΠΑΝ κατά της ακρίβειας. Για παράδειγμα, οι κατηγορίες «παρθένο ελαιόλαδο», «στιγμιαίος καφές», «απορρυπαντικά πλυντηρίου ρούχων (υγρά και σε σκόνη – όχι ταμπλέτες)», «απορρυπαντικά για σφουγγάρισμα και καθαρισμού επιφανειών – χλωρίνες», «απορρυπαντικά πιάτων για πλύσιμο στο χέρι», «σερβιέτες ή ταμπόν», «σαμπουάν», «σαπούνια», «πάνες» είναι στο «καλάθι του νοικοκυριού». Παράλληλα, τα προϊόντα καθαρισμού εντάσσονται και στο μέτρο του ΥΠΑΝ περί «μείωσης των εκπτώσεων που παρέχουν οι προμηθευτές στα σούπερ μάρκετ».

Και ενώ οι τιμές ορισμένων αγαθών από τις παραπάνω κατηγορίες μπορεί να έχουν μειωθεί σε έναν βαθμό, σε μερικά από αυτά είναι πιο υψηλές, σε σύγκριση με τα προ πληθωριστικής κρίσης επίπεδα και με την περίοδο πριν από την εφαρμογή των μέτρων κατά της ακρίβειας (πίνακας).

Εντατικοί έλεγχοι σε όλη τη χώρα

Σε όλη τη χώρα πραγματοποιούνται εντατικοί έλεγχοι από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΑΝ (Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς – ΔΙΜΕΑ), με σκοπό την αντιμετώπιση πιθανών κρουσμάτων αισχροκέρδειας.

Οι έλεγχοι διεξάγονται βάσει του νόμου, που απαγορεύει την αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία, τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση, τη θέρμανση, την παραγωγή ζεστού νερού χρήσεως και την ασφάλεια του καταναλωτή, καθώς και από την πώληση σχολικών ειδών και γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, ιδίως πρώτων υλών για την παραγωγή λιπασμάτων, ζωοτροφών, ωμών δημητριακών παντός είδους, αλεύρων, ηλιάνθου φυτικών ελαίων, όταν το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021.

Info

Οι καταναλωτές που εκτιμούν ότι έχουν εξαπατηθεί, διαπιστώνοντας αισχροκέρδεια εις βάρος τους, μπορούν να υποβάλουν την καταγγελία τους στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://kataggelies.mindev.gov.gr/

Για καταγγελίες και περισσότερες πληροφορίες μπορούν να καλούν στον τετραψήφιο αριθμό 1520.

eleftherostypos.gr