Αλλαγές έρχονται στο σύστημα επιδοτήσεων στο ρεύμα για τις χώρες της ευρωζώνης οι οποίες θα συζητηθούν στη σημερινή συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Οι προτάσεις της Κομισιόν οι οποίες θα τεθούν επί τάπητος αφορούν ένα μοντέλο τιμολόγησης που θα πατούν πάνω στο μοντέλο “α λα Ολλανδία” και θα είναι δύο επιπέδων. Οι οριζόντιες επιδοτήσεις, τις οποίες έχει εφαρμόσει κατά μεγάλο βαθμό η ελληνική κυβέρνηση, θα περιοριστούν στους οικονομικά ευάλωτους, το οποίο σήμα αλλαγών είχε δοθεί και στα τελευταία Eurogroup του 2022.

Μεταξύ των προτάσεων της Κομισιόν είναι η εφαρμογή επιδότησης δύο σταδίων, όπου στο πρώτο θα εντάσσονται μόνο οι οικονομικά ευάλωτοι με χαμηλές καταναλώσεις. Για αυτούς θα επιδοτείται το σύνολο της αύξησης των τιμολογίων του ηλεκτρικού. Το δεύτερο “πακέτο” θα αφορά τα μεσαία και τα υψηλά εισοδήματα με μεσαίες και υψηλές καταναλώσεις για τους οποίους θα προβλέπεται κλιμακωτή επιδότηση, αλλά με την προϋπόθεση ότι μειώνουν την κατανάλωση.

Η ελληνική κυβέρνηση έχει υιοθετήσει ένα σύστημα κλιμακωτής επιδότησης, ανάλογα με την κατανάλωση των νοικοκυριών, η οποία μειώνεται για καταναλώσεις άνω των 500 κιλοβατωρων. Ως προς τους δημοσιονομικούς κανόνες, η Κομισιόν προτείνει να θεσπιστεί μία ενδιάμεση κατάσταση που να χαρακτηρίζεται από δημοσιονομική πειθαρχία, προκειμένου να υπάρξει ομαλή μετάβαση το 2024, όταν θα επανέλθουν οι δημοσιονομικοί κανόνες. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μπει φρένο στις δαπάνες στήριξης ειδικά στα υπερχρεωμένα κράτη.

Τι (δεν) αλλάζει για τους έλληνες καταναλωτές

Σε ισχύ θα παραμείνει μέχρι τον Ιούλιο το πλέγμα των μέτρων παρέμβασης της ελληνικής κυβέρνησης για τη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις αυξήσεις των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος. Τη διαβεβαίωση αυτή έδωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας από την Αλεξανδρούπολη το περασμένο Σάββατο.

Ο κ. Σκρέκας στη διάρκεια συνομιλίας του με δημοσιογράφους υπενθύμισε πως τόσο ο μηχανισμός της επιβολής πλαφόν στην τιμή χονδρεμπορικής του ηλεκτρικού ρεύματος όσο και οι επιδοτήσεις προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις (λογαριασμούς) είναι νομοθετημένα μέχρι και τον ερχόμενο Ιούλιο. Το ίδιο ισχύει και για τη ρήτρα αναπροσαρμογής, η οποία είναι σε αναστολή από τον περασμένο Αύγουστο, όπως και η ελεύθερη μετακίνηση, χωρίς αποζημίωση, των καταναλωτών από εταιρεία σε εταιρεία ρεύματος.

Ο υπουργός ερωτηθείς από τους δημοσιογράφους για το αν η κυβέρνηση εξετάζει σε περίπτωση που υποχωρήσουν οι τιμές του φυσικού αερίου και της χονδρεμπορικής ρεύματος να σταματήσει η κυβέρνηση την εφαρμογή του προαναφερόμενου πακέτου μέτρων, είπε πως ο μηχανισμός του πλαφόν προσαρμόζεται αυτόματα με βάση τη διαμόρφωση της τιμής του αερίου και του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. «Συνεπώς», σύμφωνα με τον ίδιο, «αν οι συντελεστές αυτοί υποχωρήσουν τόσο πολύ, δηλαδή η τιμή του αερίου και το κόστος ηλεκτροπαραγωγής ανά τεχνολογία, τότε δεν θα επιβάλλεται το πλαφόν». Ωστόσο, έσπευσε να διευκρινίσει πως δεν θα καταργηθεί ο μηχανισμός θα παραμείνει νομοθετημένος μέχρι τον Ιούλιο.

Τα μοντέλα των επιδοτήσεων

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εταβαίνει στις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin, όπου θα συζητηθούν η οικονομική κατάσταση της ευρωζώνης, τα δημοσιονομικά και το θέμα των επιδοτήσεων. Οι υπουργοί Οικονομικών της Γαλλίας και της Ολλανδίας θα παρουσιάσουν την εθνική εμπειρία για το αυξημένο ενεργειακό κόστος σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Ολλανδία: Είναι μια από τις χώρες που έχουν υποστηρίξει την επιδότηση των δύο σταδίων και την επιβολή πλαφόν στη λιανική τιμή ρεύματος. Από τον Ιανουάριο iσχύει ένα ανώτατο όριο τιμών (πλαφόν) στην ενέργεια. Δεν πληρώνουν περισσότερο από μια ανώτατη τιμή για φυσικό αέριο, ηλεκτρική ενέργεια και τηλεθέρμανση μέχρι ένα ορισμένο επίπεδο χρήσης. Εξαιτίας αυτού του ανώτατου ορίου τιμών, τα περισσότερα νοικοκυριά λαμβάνουν έκπτωση στον λογαριασμό ενέργειας, χωρίς όμως να ισχύει η έκπτωση που δινότανι προ μηνων προς όλους τους λογαριασμούς.

Ελλάδα: Ο μηχανισμός του πλαφόν βάζει ανά μήνα μία ανώτατη τιμή αποζημίωσης. Ανακτά ένα μέρος των εσόδων τους και αυτό κατευθύνεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Στο ΤΕΜ συγκεντρώνονται και άλλοι πόροι (δικαιώματα ρύπων κλπ). Αποτελεί την κύρια πηγή, κατά 70%, της χρηματοδότησης των επιδοτήσεων των λογαριασμών ρεύματος σε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις. Περίπου το 30% προέρχεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Επιδοτεί κλιμακωτά τους λογαριασμούς ρεύματος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων με βάση τη μηνιαία κατανάλωση τους. Για τις καταναλώσεις μέχρι 500 κιλοβατώρες το μήνα η επιδότηση είναι υψηλή και για μεγαλύτερες καταναλώσεις η ενίσχυση χαμηλώνει. Επιπλέον προβλέπεται και η χορήγηση έξτρα επιδότησης για τους καταναλωτές που μειώνουν κατά 15% σε σχέση με πέρυσι την κατανάλωση ρεύματος.

Πηγή: ΟΤ