Μία τάξη έχει 25 παιδιά. Πέντε από αυτά, στατιστικά, έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά. Αυτός είναι ο σταθερός αριθμός περιστατικών παιδικής κακοποίησης από το 2012 μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, λέει στην «Κ» η Βάνα Μαρκετάκη, διευθύντρια του σωματείου «Ελίζα», το οποίο δημιουργήθηκε το 2008 από τη Μαρίνα Καρέλλα και τον σύζυγό της, τον τέως πρίγκιπα Μιχαήλ, για να καταπολεμήσει την παιδική κακοποίηση.

«Τότε τους έλεγαν εδώ ότι δεν υπάρχει κακοποίηση στην Ελλάδα», αναφέρει η κ. Μαρκετάκη, τονίζοντας πως πολλές φορές οι θεσμικές αλλαγές για την προστασία του παιδιού αργούν σε χώρες δημοκρατικές, από τις οποίες θα περίμενε κανείς περισσότερα. Στην Ελλάδα, αυτές οι αλλαγές επιβάλλονται, τονίζει, και όχι επειδή έχουν αυξηθεί τα περιστατικά της παιδικής κακοποίησης. Γι’ αυτό αναφέρει ότι ο αριθμός των γνωστών περιστατικών κακοποίησης είναι σχετικά σταθερός από το 2012 μέχρι σήμερα. Η κοινή γνώμη σοκάρεται από υποθέσεις που βγαίνουν στην επικαιρότητα, δηλώνει, αλλά τα σωματεία που ασχολούνται με το θέμα γνωρίζουν ότι αυτή είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. «Πρέπει να υπάρχει πρόληψη, ενημέρωση, θεσμική αντιμετώπιση και αλλαγή, είναι πολυπαραγοντικός ο τρόπος που θα αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της βίας», σημειώνει. Δεν είναι μόνο η σεξουαλική κακοποίηση. «Στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε το ξύλο ως κομμάτι ανατροφής», τονίζει, «δεν έχουμε καν ξεκινήσει να μιλάμε γι’ αυτό, κι όμως αντιλαμβάνεστε τι μπορεί να σημαίνει για μια κοινωνία».

O επαναλαμβανόμενος δημόσιος «βιασμός» της 12χρονης

Μία από τις δράσεις στις οποίες επικεντρώνεται το σωματείο «Ελίζα» είναι η επιμόρφωση. Από το 2016 μέχρι σήμερα, έχουν εκπαιδεύσει 8.500 γιατρούς στην αναγνώριση της υποψίας της κακοποίησης, και περίπου 3.000 δασκάλους και αστυνομικούς. «Ωστόσο», δηλώνει, «οι επαγγελματίες που μπορεί να έρθουν σε επαφή με παιδιά είναι εκατοντάδες χιλιάδες». Τονίζει πως την επιμόρφωσή τους θα πρέπει να την παρέχει το κράτος και να είναι απαραίτητη για την άσκηση επαγγέλματος όσων δουλεύουν με παιδιά. «Δεν μπορεί να είσαι δίπλα σε ένα παιδί και να μην αναγνωρίζεις αν είναι κακοποιημένο», συμπληρώνει. Το 2018, με πρωτοβουλία του «Ελίζα» ιδρύθηκε η μονάδα φροντίδας για την ασφάλεια των παιδιών της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», ενώ το 2021 αντίστοιχη μονάδα ιδρύθηκε και στην Γ΄ Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αττικόν. Διαθέτουν επίσης την τηλεφωνική γραμμή 10454 την οποία μπορεί να καλέσει οποιοσδήποτε –από επαγγελματίες μέχρι τα ίδια τα παιδιά– για να συμβουλευτεί το σωματείο.

Ο εφιάλτης είναι παντού

«Θέλω να σας πω ότι 9 στις 10 περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης συμβαίνουν εντός των τειχών του σπιτιού μας, εντός του οικογενειακού περιβάλλοντος, είτε από συγγενείς ή φίλους – άρα μόνο άτομα εκτός σπιτιού μπορούν να ευαισθητοποιηθούν και να δώσουν χείρα βοηθείας», αναφέρει η κ. Μαρκετάκη. Γι’ αυτόν τον λόγο, κάθε πολίτης πρέπει να ενημερωθεί για όλα τα είδη βίας, σημειώνει. Ενας τρόπος ενημέρωσης είναι η ιστοσελίδα της δράσης του «Ελίζα» Ασφαλές Αγγιγμα, το οποίο συμπεριλήφθηκε και στα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής του υπουργείου Παιδείας, σημειώνει η ίδια, τονίζοντας όμως πως από τα 4 μέχρι τα 18 έτη η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα έπρεπε να είναι υποχρεωτική και τακτική. «Πρέπει ο πολίτης να ενημερωθεί σωστά – αυτές τις μέρες ακούστηκαν κάποια τραγικά», επισημαίνει, «στα παιδιά δεν υπάρχει η λέξη «συναίνεση». Είναι πάντα κακοποίηση. «Όταν είσαι ενημερωμένος ως ενήλικας», δηλώνει, «είσαι καλύτερα τοποθετημένος». «Ως παιδί», συμπληρώνει, «είσαι καλύτερα οχυρωμένο».

Ηλιάνα Μάγρα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ