Παρέμβαση στις τιμές του ρεύματος ετοιμάζει η κυβέρνηση, με τις ανακοινώσεις να αναμένονται ακόμα και αύριο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη για το θέμα του ηλεκτρικού ρεύματος έγινε μια πρώτη συζήτηση και παρουσιάστηκαν τα δεδομένα της ανόδου των τιμών της χονδρικής του Ιουλίου και του Αυγούστου. Εντός των επόμενων ημερών το αρμόδιο υπουργείο θα προβεί στις σχετικές ανακοινώσεις.
Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν ότι θα ανακοινωθεί η επιβολή έκτακτης εισφοράς στους παραγωγούς. Δεύτερο σενάριο, το οποίο συγκεντρώνει μικρότερες πιθανότητες, είναι να εφαρμοστεί φόρος στις εισαγωγές φυσικού αερίου.
Αυτό που μένει να φανεί είναι αν τα ποσά που θα συγκεντρωθούν θα δημιουργήσουν ένα αποθεματικό για την παροχή επιδοτήσεων -η οποία θα αποφασιστεί σε δεύτερο χρόνο αν επιμείνουν οι υψηλές τιμές- ή αν θα δρομολογηθεί άμεσα η οικονομική ενίσχυση στους λογαριασμούς. Πιο βάσιμη θεωρείται η πρώτη εκδοχή, κατ΄ αρχάς γιατί μία σχετική αποκλιμάκωση της χονδρικής στο δεύτερο μισό του Ιουλίου θα περιορίσει τις ανατιμήσεις στα τιμολόγια με κυμαινόμενες χρεώσεις. Επομένως, υπάρχει ένα εύλογο "χρονικό παράθυρο" για τις όποιες αποφάσεις στήριξης των καταναλωτών.
Υπενθυμίζεται ότι βασική αιτία της εκτίναξης των χονδρεμπορικών τιμών αποτελούν προβλήματα στις διασυνδέσεις του "ενεργειακού διαδρόμου" Ουγγαρίας-Ρουμανίας-Βουλγαρίας, τα οποία λόγω του διασυνοριακού εμπορίου, παρασύρουν προς τα πάνω και την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Όπως έγραφε νωρίτερα το insider.gr, η κυβέρνηση μελετά σχέδιο δύο πυλώνων. Το πρώτο σκέλος αφορά την εκ νέου επιβολή έκτακτης φορολόγησης των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, για το τρίμηνο Ιούλιος – Σεπτέμβριος.
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την αξιοποίηση των ποσών που θα ανακτηθούν για τη χορήγηση επιδοτήσεων στους καταναλωτές. Όπως είναι φυσικό, η περίοδος χορήγησης θα καλύψει ένα τρίμηνο -όσο δηλαδή και η έκτακτη εισφορά- με δεδομένο εξάλλου ότι από το φθινόπωρο αναμένεται σημαντική αποκλιμάκωση των χονδρεμπορικών τιμών. Επίσης, το γεγονός ότι τα κεφάλαια θα προέλθουν από τις εταιρείες παραγωγής σημαίνει πως η οικονομική ενίσχυση θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερη.
Έγκριση της Κομισιόν
Προς το παρόν δεν έχει γίνει γνωστό το σχήμα που μελετάται για την εφαρμογή των επιδοτήσεων, η οποία όπως προαναφέρθηκε θα προκριθεί (όπως και η έκτακτη εισφορά στους παραγωγούς) στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι τα «σήματα» της αγοράς δείχνουν παράταση των υψηλών χονδρεμπορικών τιμών. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι ενισχύσεις θα αφορούν προϊόντα με κυμαινόμενες χρεώσεις. Επίσης, προϋπόθεση για να τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο της κυβέρνησης είναι να πάρει το «πράσινο φως» από την Κομισιόν. Σε αυτό το πλαίσιο, στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να ζητήσει την εσπευσμένη έγκρισή του από τις Βρυξέλλες.
Όσον αφορά την έκτακτη εισφορά στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως έγραψε τη Δευτέρα το insider.gr, η κυβέρνηση εκτιμά ότι οι μεγάλες αυξομειώσεις που παρατηρούνται μέσα στο ίδιο 24ωρο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, δημιουργούν συνθήκες για «ουρανοκατέβατα κέρδη» για τις εταιρείες.
Πέρα από τις υψηλές μέσες τιμές για όλο το 24ωρο, που για παράδειγμα σήμερα διαμορφώνεται στα 191,13 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ένα ακόμη χαρακτηριστικό της μίνι ενεργειακής κρίσης, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι τα πολύ μεγάλα σκαμπανεβάσματα της αγοράς κατά τη διάρκεια της ημέρας. Είναι ενδεικτικό ότι σήμερα το μεσημέρι, η ωριαία Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς διαμορφώνεται στα 60,05 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, για να εκτιναχθεί το απόγευμα στα 600 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Υπενθυμίζεται ότι έκτακτη εισφορά στις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είχε επιβληθεί για πρώτη φορά κατά την ενεργειακή κρίση και πιο συγκεκριμένα για την περίοδο Οκτωβρίου 2021- Ιουνίου 2022. Το συνολικό ποσό που είχε ανακτηθεί τότε ήταν 373,55 εκατ. ευρώ. Μία άλλη φόρμουλα που εξετάζεται είναι η έκτακτη εισφορά να πάρει τη μορφή πλαφόν στη μέγιστη αποζημίωση των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής (με διαφορετικό «ταβάνι» ανά τεχνολογία), ώστε να ανακτώνται τα έσοδα που ξεπερνούν αυτά τα όρια.
insider.gr