Μία άγνωστη για το ΕΣΥ διαδικασία, αυτήν της αξιολόγησης της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών από τις μονάδες υγείας, προωθεί το υπουργείο Υγείας. Μετά τη θέσπιση της τακτικής αξιολόγησης των διοικητών των νοσοκομείων, το υπουργείο Υγείας, ακολουθώντας το παράδειγμα των συστημάτων υγείας προηγμένων χωρών, ετοιμάζεται να θεσμοθετήσει σύστημα αξιολόγησης των μονάδων υγείας (νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας κ.ά.), στο πρότυπο των ΑΕΙ, και με τελικό στόχο την ενθάρρυνση ενός ανταγωνισμού ποιότητας στο ΕΣΥ.
Οπως ανέφερε στην «Κ» ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος, η αξιολόγηση, η οποία σε πρώτο στάδιο θα γίνει στα νοσοκομεία, θα αφορά έξι βασικούς άξονες: την ασφάλεια των ασθενών, την έγκαιρη αντιμετώπισή τους, την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών, την αποδοτικότητά τους, την ισοτιμία στην παροχή των υπηρεσιών και την ασθενοκεντρική τους προσέγγιση σχετικά με τον σεβασμό των ασθενών και τη συμμετοχή τους στη λήψη των αποφάσεων που τους αφορούν. Το αποτέλεσμα της αξιολόγησης θα αναρτάται δημοσίως στην ιστοσελίδα του κάθε νοσοκομείου, το οποίο θα πρέπει να προχωράει σε παρεμβάσεις βελτίωσης της ποιότητας εκεί όπου απαιτείται. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο εξετάζει το ενδεχόμενο θεσμοθέτησης επιβράβευσης των νοσοκομείων που αξιολογούνται ως «εξαιρετικά», με τη μορφή ενίσχυσης του προϋπολογισμού τους.
Ειδικότερα, σε σχέδιο νόμου που προωθεί το υπουργείο Υγείας προβλέπεται η σύσταση οργανισμού διασφάλισης της ποιότητας στην Υγεία –το νομικό καθεστώς του οποίου ακόμα εξετάζεται–, αντικείμενο του οποίου θα είναι η αξιολόγηση των υπηρεσιών υγείας στη χώρα μας. Η αξιολόγηση θα γίνεται σε τακτική βάση, κάθε δύο ή τρία χρόνια, από γιατρούς και διοικητικούς υπαλλήλους που γνωρίζουν τον χώρο της υγείας και οι οποίοι θα επιλέγονται από ένα εθνικό μητρώο αξιολογητών. Στο μητρώο αυτό θα μπορούν να ενταχθούν και Ελληνες επιστήμονες υγείας που ζουν στο εξωτερικό όπου εφαρμόζονται αντίστοιχα συστήματα αξιολόγησης. Η κάθε ομάδα αξιολογητών θα κληθεί να ελέγχει εξονυχιστικά επί μία εβδομάδα στοιχεία που αφορούν τη λειτουργία του νοσοκομείου (ποσοστό πληρότητας κλινών, χρόνοι νοσηλείας, χρόνοι αναμονής κ.ά.) και κυρίως τις κλινικές και διοικητικές διαδικασίες που αυτό εφαρμόζει (καθυστερήσεις στην έκδοση εξιτηρίων, μέτρα αντιμετώπισης των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, θεραπευτικά πρωτόκολλα, τήρηση των φακέλων των ασθενών κ.ά.). Επιπλέον, οι αξιολογητές θα παίρνουν συνεντεύξεις από ασθενείς, καθώς και από εργαζόμενους (γιατρούς, νοσηλευτές, διοικητικό προσωπικό και παραϊατρικό προσωπικό) του νοσοκομείου. Το πόρισμα της αξιολόγησης το οποίο θα αναρτάται στην ιστοσελίδα του ενδιαφερόμενου νοσοκομείου, θα αναγράφει τη βαθμολογία του νοσοκομείου στον καθένα από τους έξι άξονες (ασφάλεια, ταχύτητα, αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα, ισοτιμία και σεβασμός στον ασθενή). Σημειώνεται ότι στο αγγλικό σύστημα αξιολόγησης των μονάδων υγείας, που αποτελεί ένα από τα μοντέλα που εξετάστηκαν από το υπουργείο Υγείας, τα νοσοκομεία κατατάσσονται ανάλογα με τις επιδόσεις τους σε τέσσερις κατηγορίες: «εξαιρετικό», «καλό», «χρειάζεται βελτιώσεις», «ανεπαρκές». Κατά το υπουργείο Υγείας, η αξιολόγηση και η δημοσιοποίηση των πορισμάτων γίνεται με σκοπό την προώθηση του «θετικού» ανταγωνισμού μεταξύ των νοσοκομείων, ώστε να εφαρμόζουν πρακτικές που θα βελτιώσουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και άρα θα ανεβάσουν κατηγορία το νοσοκομείο (π.χ. να ενισχύσουν σε ανθρώπινο δυναμικό ένα τμήμα, να διορθώσουν χρονοβόρες πρακτικές κ.ά.). Στόχος του υπουργείου είναι το σχέδιο νόμου με τις σχετικές διατάξεις να ψηφιστεί από τη Βουλή εντός του πρώτου τριμήνου του 2020.
Οι νέοι διοικητές
Το ίδιο διάστημα, οι νέοι διοικητές των νοσοκομείων με τον απόηχο της σφοδρής κριτικής που ασκήθηκε στο υπουργείο Υγείας για τις «αστοχίες» στις επιλογές ορισμένων εξ αυτών, καλούνται να προχωρήσουν μία επίσης πρωτόγνωρη διαδικασία για το ΕΣΥ: μέσα σε 30 ημέρες θα πρέπει να συλλέξουν τα δεδομένα λειτουργίας της μονάδας Υγείας που έχουν αναλάβει, εν συνεχεία να συμφωνήσουν με τον διοικητή της αρμόδιας Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ) εξειδικευμένους τριμηνιαίους και ετήσιους στόχους βελτίωσης αυτών των δεδομένων –ένα μικρό «μνημόνιο» με λίγα λόγια– για την επίτευξη των οποίων και θα αξιολογούνται από την ΥΠΕ ανά τρίμηνο.
Αυτή η διαδικασία περιγράφεται στη σύμβαση αποδοτικότητας που υπογράφουν αυτές τις ημέρες οι νέοι επικεφαλής στο ΕΣΥ με τους αρμόδιους διοικητές των Υγειονομικών Περιφερειών. Εκτός από τις τυπικές υποχρεώσεις τις οποίες αναλαμβάνουν και οι οποίες έχουν να κάνουν με την εύρυθμη λειτουργία τμημάτων και την οικονομική διαχείριση, καλούνται να καταγράψουν πρώτα και εν συνεχεία να βελτιώσουν συγκεκριμένους δείκτες, οι οποίοι είναι διαφορετικοί για τους διοικητές και τους αναπληρωτές διοικητές. Ενδεικτικά, στους διοικητές εκτός από την οικονομική διαχείριση (κόστος ανά ημέρα νοσηλείας, έσοδα - έξοδα, ληξιπρόθεσμα, ισολογισμοί, κόστος εξωσυμβατικών προμηθειών κ.ά.) πέφτει και το βάρος μεταξύ άλλων του ανοίγματος κλινών Εντατικής, της αύξησης του ποσοστού κάλυψης κλινών, της μείωσης των διακομιδών σε άλλα νοσοκομεία, του χρόνου αναμονής στα Επείγοντα, αλλά και του ποσοστού ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, της κατανάλωσης αντιβιοτικών, καθώς και της προώθησης της χρήσης γενοσήμων. Αντίστοιχα, οι αναπληρωτές διοικητές αναλαμβάνουν μεταξύ άλλων να παρακολουθούν τα πληροφοριακά συστήματα, τη λίστα χειρουργείου, το πρόγραμμα εφημεριών, τον εμβολιασμό του προσωπικού, αλλά και τις καταγγελίες και τα παράπονα ασθενών. Είναι ενδεικτικό ότι οι νέοι επικεφαλής θα αξιολογούνται και για το κατά πόσον κατάφεραν να μειώσουν εσφαλμένες καταχωρίσεις στοιχείων προς το πληροφοριακό σύστημα BI-Health του υπουργείου Υγείας.
ΠΕΝΝΥ ΜΠΟΥΛΟΥΤΖΑ (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)