Μεγάλο είναι το πλήγμα της πανδημίας του κορωνοϊού στην τουριστική βιομηχανία παγκοσμίως η οποία μετρά απώλειες 320 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού του ΟΗΕ (UNWTO).
Όπως μεταδίδει το BBC και σύμφωνα με έκθεση του οργανισμού, οι απώλειες ήταν τρεις φορές μεγαλύτερες από τις απώλειες που στοίχισε στον παγκόσμιο τουρισμό η οικονομική κρίση του 2009.
Ο αριθμός των τουριστών από την άλλη μειώθηκε κατά 300 εκατομμύρια, που σημαίνει μείωση 56% συγκριτικά με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, σε μια συμπυκνωμένη και μουδιασμένη τουριστική σεζόν που σημαδεύτηκε από τα lockdown που προηγήθηκαν κρατώντας τα αεροσκάφη καθηλωμένα και βάζοντας τα αεροπορικά ταξίδια στον πάγο.
«Αυτοί οι αριθμοί κάνουν σαφές πως είναι απαραίτητη η επανεκκίνηση του τουρισμού όσο γίνεται πιο γρήγορα» σχολίασε σχετικά ο Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού Ζούραμπ Πολολικασβίλι. «Η δραματική πτώση του παγκόσμιου τουρισμού απειλεί σοβαρά το βιοπορισμό εκατομμυρίων ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στις αναπτυσσόμενες χώρες» καταλήγει.
Ισπανία, ο μεγάλος «ασθενής»
Αναμφισβήτητα μία από τις χώρες που έπληξε σημαντικά η πανδημία τους προηγούμενους μήνες ήταν η Ισπανία η οποία δεν πρόλαβε καλά καλά να χαλαρώσει τους περιορισμούς και άρχισε να βλέπει ανησυχητική αύξηση κρουσμάτων, κυρίως στην περιοχή της Καταλονίας. Η έξαρση αυτή των κρουσμάτων σε αρκετές περιοχές, οδήγησε τη Βρετανία στην απόφαση να επιβάλλει 14ήμερη καραντίνα σε όσους ταξιδιώτες επιστρέφου από την Ισπανία, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων τόσο από την ισπανική κυβέρνηση που επιμένει πως η χώρα είναι ασφαλής όσο από τους δεκάδες χιλιάδες Βρετανούς τουρίστες στην Ισπανία που έμαθαν τα μαντάτα όσο ήταν ήδη διακοπές.
Η απόφαση αυτή πάντως της Βρετανίας άνοιξε τον ασκό του Αιόλου για την Ισπανία και την τουριστική της βιομηχανία, η οποία συνεισφέρει σημαντικά στην οικονομία της χώρας καθώς αντιστοιχεί στο 12,4% του ισπανικού ΑΕΠ και στο 12,7% των θέσεων εργασίας. Ακολούθησαν οι συστάσεις της Γερμανίας προς τους πολίτες της να αποφεύγουν τις ισπανικές νήσους και τις παραλίες, ενώ Νορβηγία και Βέλγιο επέβαλαν επίσης καραντίνα σε ταξιδώτες από την Ισπανία. Τέλος,  οι γαλλικές αρχές προειδοποίησαν για ταξίδια στην Καταλονία και άλλες περιοχές της χώρας και η TUI UK ακύρωσε τα πακέτα διακοπών στις Βαλεαρίδες και τις Κανάριες Νήσους έως τις 4 Αυγούστου.
Πώς θα είναι τα ταξίδια μετά τον κορωνοϊό
Πότε θα είναι εφικτός ξανά ο μαζικός τουρισμός και πώς θα είναι τα ταξίδια στο μέλλον; Η πρώτη ερώτηση για να απαντηθεί εξαρτάται άμεσα από το τέλος της πανδημίας, ενώ για τη δεύτερη θα δείξει ο χρόνος.
Σε δημοσίευμα του Wall Street Journal, οχτώ βετεράνοι της αεροπορικής και τουριστικής βιομηχανίας μοιράζονται τις προβλέψεις τους για το μέλλον των ταξιδιών. Οι περισσότεροι προβλέπουν μια πτώση διαρκείας στα επαγγελματικά, ενώ κρίνουν πως τα ταξίδια αναψυχής θα ανακάμψουν δυναμικά. Εφόσον όμως επιβεβαιωθούν αυτές οι προβλέψεις, ταξιδιωτικές εταιρείες και ξενοδοχεία οφείλουν να αναθεωρήσουν τις στρατηγικές τους καθώς δεν μπορούν να βασίζονται σε εταιρικούς πελάτες με τα συνακόλουθα υψηλά κόστη και κέρδη. Αναμένεται επίσης ότι οι λίγοι «ακριβοί» πελάτες, αυτοί δηλαδή που πληρώνουν υψηλότερες τιμές σε αεροπορικά εισιτήρια και δωμάτια, θα καλύψουν τη διαφορά για όσους αναζητούν οικονομικότερες επιλογές.
«Δεν θα ξαναδείτε τον αριθμό των επαγγελματικών ταξιδιών που βλέπατε μέχρι τώρα», υποστηρίζει ο πρώην γενικός διευθυντής της αμερικανικής αεροπορικής εταιρείας American Airlines, Ρόμπερτ Κράνταλ, ο οποίος υπολογίζει ότι  το 1/3 με το 1/2 των επαγγελματικών ταξιδιών θα χαθεί. Τα περισσότερα meeting θα γίνονται διαδικτυακά και τα ταξίδια που κάποτε θεωρούνταν απαραίτητα θα κρίνονται περιττά. «Όποιος ασχολείται με τα επαγγελματικά ταξίδια πρέπει να αναθεωρήσει την στρατηγική του», σημειώνει. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει ο Ντέιβιντ Τέιτ, εκ των ιδρυτών της βρετανικής αεροπορικής εταιρείας Virgin Atlantic Airways, ο οποίος δηλώνει πως «απειλείται σοβαρά η επιχειρηματική αγορά».  Από την άλλη, ο Τζεφ Πότερ, πρώην CEO της αμερικανικής αεροπορικής εταιρείας Frontier Airlines υπογραμμίζει το αβέβαιο της κατάστασης. «Είμαστε όλοι στα τυφλά» σχολιάζει.
Μετά το 2024 η αποκατάσταση της αεροπορικής κίνησης
Να σημειωθεί ότι η αεροπορική κίνηση παρόλο που είδε μια μικρή αύξηση στην αρχή του καλοκαιριού και με το άνοιγμα των συνόρων σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο, άρχισε πάλι να «ζορίζεται» με την έξαρση των κρουσμάτων που σημειώνεται σε πολλές περιοχές αναγκάζοντας άλλες χώρες να διακόψουν τις μεταξύ τους προσφάτως αποκατεστημένες συνδέσεις, όπως πχ η Ελλάδα διέκοψε την αεροπορική σύνδεση με τη Σερβία, ή ωθώντας τις κυβερνήσεις να επιβάλλουν αυστηρά μέτρα για την είσοδο σε μια χώρα, όπως πχ η Βρετανία επέβαλε 14ημερη καραντίνα σε όσους επιστρέφουν από την Ισπανία. Επομένως ό,τι πλήγμα δεν προκάλεσαν τα lockdown, το επέφεραν τώρα οι αναζωπυρώσεις του ιού.
Μάλιστα, σύμφωνα με την Διεθνή Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (ΙΑΤΑ), η παγκόσμια εμπορική αεροπορική κίνηση δεν αναμένεται να επανέλθει στο επίπεδο που ήταν πριν από την κρίση του νέου κορωνοϊού μέχρι το 2024, κυρίως λόγω της αβεβαιότητας σε ό,τι αφορά το άνοιγμα των συνόρων. 
Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι η ΙΑΤΑ υπολογίζει ότι η πτώση της εναέριας κυκλοφορίας θα μειωθεί κατά 63% φέτος, αντί για 55% που ήταν η προηγούμενη εκτίμησή της ενώ τα διαφυγόντα κέρδη του τομέα για το 2020 εκτιμώνται ότι θα ανέλθουν στα 419 δισεκατομμύρια. Θα μειωθούν δηλαδή στο μισό τα έσοδα του τομέα παγκοσμίως.
Ξενοδοχειακή αγορά και κορωνοϊός
Τα ξενοδοχεία ίσως έχουν μια καλύτερη μοίρα επειδή αρκετός κόσμος επιλέγει να μετακινηθεί οδικώς για τις καλοκαιρινές του διακοπές. Σύμφωνα με τον Άρνε Σόρενσον, CEO της αλυσίδας ξενοδοχείων Marriott International, ο κλάδος δεν δύναται να σημειώσει σημαντική ανάκαμψη χωρίς το εμβόλιο.
Οι κινεζικές και οι αμερικανικές ξενοδοχειακές αγορές έχουν παρόμοια δυναμική. Περίπου το 90% των επισκεπτών και στα δύο μέρη είναι εγχώριοι ταξιδιώτες. Τα ποσοστά πληρότητας είναι πλέον πάνω από 50% στην Κίνα, λέει, ενώ στις ΗΠΑ η πληρότητα αυξάνεται κάθε εβδομάδα.
Ωστόσο και ο ίδιος θίγει το θέμα των ταξιδιών αναψυχής. «Νιώθω ότι τα ταξίδια θα επανέλθουν σιγά σιγά» λέει.  Όμως τα  ταξίδια αναψυχής θα αρπάξουν μεγαλύτερο μερίδιο στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, μια τάση που είχε ήδη αρχίσει να φαίνεται πριν από την πανδημία.
Αναφορικά με την πορεία του εγχώριου τουρισμού, μιλώντας στην ΕΡΤ ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) Γρηγόριος Τάσιος, επεσήμανε πως σήμερα η πληρότητα στα ξενοδοχεία που έχουν ανοίξει αγγίξει μόνο το 25%. Τόνισε, ωστόσο, πως πολλές είναι οι ξενοδοχειακές μονάδες που επέλεξαν να μην ανοίξουν, όχι από τον φόβο των υγειομομικών πρωτοκόλλων που, όπως λέει, εφαρμόζονται χωρίς προβλήματα, αλλά διότι δεν κρίνεται συμφέρον από επιχειρηματικής πλευράς. Ένα ξενοδοχείο για να ανοίξει χρειάζεται πληρότητα 50%- το Σεπτέμβρη 75%-, αναφέρει και ολοκληρώνει κάνοντας μια πρόβλεψη για το 2021, «θα είναι χρονιά επιβίωσης, όχι ανάκαμψης»
Θέμα κυβερνητικού σχεδιασμού
«Θα θέλαμε να δούμε τον κόσμο να αρχίσει να προσπαθεί να συντονιστεί» λέει ο Μάθιου Απτσερτς, CEO του δικτύου ταξιδιωτικών γραφείων πολυτελείας Virtuoso, θίγοντας το θέμα του ελλιπούς κυβερνητικού συντονισμού και αξιοπιστίας που σε αρκετές χώρες στέρησε επισκέπτες από τον φόβο μήπως εγκλωβιστούν σε μία ξένη χώρα ή τεθούν σε καραντίνα.
Η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με τις πολιτικές επιστροφής χρημάτων τόσο των αεροπορικών εταιρειών όσο και των ξενοδοχείων έχει επίσης αποθαρρύνει αρκετούς, συμπληρώνει. Σε πρόσφατη μάλιστα έρευνα στους πελάτης της Virtuoso, διαπιστώθηκε ότι οι χαλαρές πολιτικές ακύρωσης ήταν πιο σημαντικός παράγοντας για τους όσους σκέφτονταν να κάνουν κάποια κράτηση παρά το εμβόλιο.
Ο Ουίλιαμ Φράνκε , στην Indigo Partners του οποίου ανήκει το Frontier μαζί με διάφορες low-cost αεροπορικές στην Ευρώπη, το Μεξικό και τη Νότια Αμερική, διαπιστώνει επίσης έλλειψη κυβερνητικού σχεδιασμού. Συνεχίζοντας διευκρινίζει πως με τόσα πολλά εμπόδια, η ανάκαμψη θα είναι σταδιακή. Θα χρειαστεί πιθανότατα ένα έτος ή και περισσότερο μετά την ανακάλυψη του εμβολίου ώστε να εμβολιαστεί ένας ικανοποιητικός αριθμός ανθρώπων και έπειτα από αυτό άλλος ένας χρόνος για να αποκατασταθεί πλήρως η ταξιδιωτική κίνηση.
«Η εμπιστοσύνη είναι κάτι που κερδίζεις. Δεν είναι ένας διακόπτης που ανοίγεις» σημειώνει από την άλλη ο Γκόρντον Μπέθουν, πρώην CEO της αεροπορικής εταιρείας Continental Airlines, ο οποίος διακρίνει μόνιμη αλλαγή ταξιδιωτικής συμπεριφοράς σε κάποιους, αλλά όχι όλους.
Να σημειωθεί ότι οι ειδικοί του κλάδου θεωρούν πως όλες οι συνήθειες που επιβάλλουν τα υγειονομικά πρωτόκολλα θα εξασθενίσουν μόλις εξασθενίσει ο ιός. Οι ταξιδιώτες άλλωστε επιθυμούν οικονομικές ευκαιρίες στις οποίες συνεισφέρει πάντα η μείωση του κόστους λειτουργίας. Ένα μέρος στο οποίο όμως είναι πιθανό η πανδημία να αφήσει μόνιμα «κουσούρια» είναι το αεροδρόμιο. Τα συστήματα αναγνώρισης προσώπου αναμένεται ότι θα χρησιμοποιηθούν ευρέως στο μέλλον, οι γραμμές ελέγχου και εξυπηρέτησης επιβατών είναι πιθανό να επανασχεδιαστούν ενώ τα λεωφορεία για το ξενοδοχείο ενδέχεται να εκλείψουν. Ο Ρέι Λαχούντ, υπουργός Μεταφορών της κυβέρνησης του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, δηλώνει πως τώρα δεν θα έμπαινε σε αεροπλάνο. «Αν ήμουν γραμματέας, θα απαιτούσα θερμομέτρηση προτού κάποιος επιβιβαστεί σε αεροπλάνο και υποχρεωτική χρήση μάσκας» αποκαλύπτει. .

naftemporiki.gr