Το Συμβούλιο Υπουργών ενέκρινε οριστικά το πακέτο μεταρρύθμισης των τηλεπικοινωνιών, το οποίο θα προωθήσει την ταχεία ανάπτυξη της 5G και άλλων τεχνολογιών δικτύου της επόμενης γενιάς, θα προαγάγει τις καινοτομίες αιχμής και θα ενισχύσει την προστασία των καταναλωτών. Μειώνεται δραστικά από τις 15 Μαΐου το κόστος των ενδοκοινοτικών συνδιαλέξεων σταθερής και κινητής τηλεφωνίας.
Το πακέτο της μεταρρύθμισης περιλαμβάνει δύο νομοθετικά κείμενα, τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και την αναθεωρημένη εντολή του Φορέα Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC). Περιλαμβάνει επίσης ένα σύστημα προειδοποίησης του κοινού που μπορεί να σώσει ζωές και ανώτατα όρια τιμών για τις κλήσεις και τα γραπτά μηνύματα εντός Ε.Ε. Σύμφωνα με το Συμβούλιο, η μεταρρύθμιση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο των προσπαθειών της Ε.Ε. να εξασφαλιστεί πολύ υψηλής ποιότητας σταθερή και κινητή συνδεσιμότητα για όλους, η οποία θεωρείται βασικός παράγοντας για μια παγκοσμίως ανταγωνιστική οικονομία και μια σύγχρονη κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς.
Ευρωπαϊκός Κώδικας
Ο Ευρωπαϊκός Κώδικας Ηλεκτρονικών Τηλεπικοινωνιών περιλαμβάνει μέτρα για την ενθάρρυνση του ανταγωνισμού και την τόνωση των επενδύσεων σε δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας. Καλύπτει τομείς όπως η κατανομή του ραδιοφάσματος, η πρόσβαση των φορέων εκμετάλλευσης στα δίκτυα και η συμμετρική ρύθμιση όλων των παρόχων δικτύου σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Χάρη στον κώδικά, οι καταναλωτές θα προστατεύονται καλύτερα. Για παράδειγμα, οι κανόνες προστασίας των καταναλωτών θα ισχύουν τώρα και για υπηρεσίες που παρέχονται μέσω του διαδικτύου, όπως εφαρμογές αποστολής μηνυμάτων. Επίσης, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κανόνες για την αποζημίωση σε περίπτωση επαγγελματικού παραπτώματος από παρόχους δικτύων ή υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Τα δικαιώματα του χρήστη
Μηχανισμός αξιολόγησης θα εξασφαλίζει ότι τα δικαιώματα του τελικού χρήστη θα παραμένουν ισχυρά και επικαιροποιημένα, παρά την αλλαγή των επιχειρηματικών μοντέλων και της συμπεριφοράς των καταναλωτών.
Στον κατάλογο των καθολικών υπηρεσιών που πρέπει να είναι διαθέσιμες σε όλους τους καταναλωτές, ανεξάρτητα από την τοποθεσία τους ή το εισόδημά τους, θα συμπεριληφθεί η οικονομικά προσιτή και επαρκής πρόσβαση στο διαδίκτυο. Τα άτομα με αναπηρία θα πρέπει να έχουν ίση πρόσβαση στο διαδίκτυο.
Με βάση τις θετικές εμπειρίες σε ορισμένες χώρες, όλα τα κράτη-μέλη θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα σύστημα δημόσιας προειδοποίησης με σκοπό την αποστολή ειδοποιήσεων στους πολίτες, μέσω των κινητών τους τηλεφώνων, σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, τρομοκρατικών επιθέσεων ή άλλων σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στην περιοχή τους. Το σύστημα «αντίστροφο 112» θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή εντός 3,5 ετών από την έναρξη ισχύος της οδηγίας.
Ευρυζωνικές υπηρεσίες
Για την προώθηση των επενδύσεων, ειδικότερα στην τεχνολογία 5G, τα κράτη-μέλη, κατά γενικό κανόνα, θα παράσχουν στους επιχειρηματίες κανονιστική προβλεψιμότητα για περίοδο τουλάχιστον 20 ετών όσον αφορά την αδειοδότηση ραδιοφάσματος για ασύρματες ευρυζωνικές υπηρεσίες. Οι αποφάσεις σχετικά με την ανανέωση δικαιωμάτων θα πρέπει να ληφθούν εγκαίρως. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει επίσης να διαθέσουν νέες ζώνες συχνοτήτων για την τεχνολογία 5G, οι οποίες θα επιτρέπουν ταχύτερες διαδικτυακές συνδέσεις και αυξημένη συνδεσιμότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Με την οδηγία επικαιροποιούνται ισχύοντες κανόνες για την πρόσβαση των φορέων εκμετάλλευσης στα δίκτυα με σκοπό να ενθαρρύνεται ο ανταγωνισμός και να καταστεί ευκολότερο για τις εταιρείες να επενδύσουν σε νέες υποδομές πολύ υψηλής χωρητικότητας (ικανές για ταχύτητες καταφόρτωσης τουλάχιστον 100 Mbps), συμπεριλαμβανομένων των πιο απομακρυσμένων περιοχών. Η οδηγία επιτρέπει στις αρχές να μειώσουν το επίπεδο ρύθμισης ως ένα βαθμό, όταν οι αγορές είναι ανταγωνιστικές, εισάγει όμως, ασφαλιστικές δικλίδες ώστε να εξασφαλιστεί ότι η ρύθμιση της αγοράς παραμένει αποτελεσματική. Οι κανόνες σχετικά με τη «σημαντική ισχύ στην αγορά» (SMP) θα συμπληρωθούν με συμμετρική ρύθμιση όλων των παρόχων δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών σε ορισμένες πολύ ειδικές περιπτώσεις για την εξασφάλιση του ανταγωνισμού. Επιπλέον, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές θα έχουν περισσότερα εργαλεία για την αντιμετώπιση ζητημάτων που ενδέχεται να προκύψουν σε ορισμένες περιστάσεις της αγοράς, όπως οι περιπτώσεις δυοπωλίου.
Κανονισμός BEREC
Ο ρυθμιστικός φορέας θα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παροχή βοήθειας στις χώρες της Ε.Ε. για την ανάπτυξη δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας και θα συμβάλλει στην ομαλή και συνεπή εφαρμογή των κανονιστικών μέτρων που θεσπίζονται στον κώδικα. Νέοι κανόνες σχετικά με φθηνότερες κλήσεις στο εσωτερικό της Ε.Ε. θα ορίζουν ως ανώτατο όριο λιανικής τιμής των κινητών ή σταθερών κλήσεων από τη χώρα κατοικίας του καταναλωτή σε άλλη χώρα της Ε.Ε. τα 19 λεπτά του ευρώ ανά λεπτό χρόνου. Το ανώτατο όριο για τα γραπτά μηνύματα στο εσωτερικό της Ε.Ε. θα είναι 6 λεπτά ανά μήνυμα. Τα νέα ανώτατα όρια θα ισχύσουν ήδη από τις 15 Μαΐου 2019. Αυτοί που θα ωφεληθούν θα είναι οι καταναλωτές, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις συνήθως διαπραγματεύονται τις χρεώσεις τους με τους φορείς εκμετάλλευσης. Όπως συμβαίνει με την περιαγωγή, είναι δυνατόν να προβλέπονται παρεκκλίσεις σε εξαιρετικές περιστάσεις.
Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, όσον αφορά τον κώδικα, τα κράτη-μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο έτη για να θεσπίσουν τις αναγκαίες διατάξεις, προκειμένου να μεταφερθεί το περιεχόμενο της οδηγίας στην πράξη. Πρόσθετη μεταβατική περίοδο ενός έτους θα ισχύει για τις εναρμονισμένες διατάξεις για τους τελικούς χρήστες. Ο κανονισμός BEREC θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του.
Αντίκτυπος από το νέο πλαίσιο
Θα υπάρξει αντίκτυπος από την αλλαγή πλαισίου καθώς ακόμα οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες δεν είναι σε θέση να διατυπώσουν ακριβείς εκτιμήσεις από την επιβολή ανώτατου ορίου λιανικής τιμής για τις κλήσεις προς χώρες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανώτατου όριου τιμής για τα γραπτά μηνύματα, όπως προβλέπεται στους νέους κανόνες που θα τεθούν σε ισχύ από τις 15 Μαΐου, στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο για τις τηλεπικοινωνίες.
«Πακέτα» κλήσεων
Ορισμένες πρώτες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι κυρίως θα επηρεαστεί η σταθερή τηλεφωνία αφού στην κινητή έχουν ήδη γίνει παρεμβάσεις με την κατάργηση της περιαγωγής. Ωστόσο, οι καταναλωτές που κάνουν συχνές κλήσεις σε χώρα ή χώρες του εξωτερικού συνήθως διαπραγματεύονται με τους παρόχους τα αποκαλούμενα «πακέτα» κλήσεων, με αποτέλεσμα η τιμή ανά κλήση να γίνεται οικονομικότερη σε σχέση με αυτή του τιμοκαταλόγου.
Όλες οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες και στην Ελλάδα έχουν ειδικά «πακέτα» για τις κλήσεις προς το εξωτερικό με αποτέλεσμα οι κλήσεις που γίνονται με βάση τον τιμοκατάλογο να είναι περιορισμένες. Είναι προφανές ότι το πλαφόν στη λιανική τιμή θα ευνοήσει κυρίως όσους ευκαιριακά τηλεφωνούν σε άλλη χώρα της Ε.Ε. και από εκεί οι πάροχοι θα δουν τυχόν μειώσεις στα έσοδά τους.

Nίκος Μπέλλος (Η Ναυτεμπορική)