Τις βασικές προδιαγραφές του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού, που θα είναι η «πόρτα της κινητικότητας» στην Ε.Ε., περιγράφει ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς. «Η πρόταση αυτή έρχεται κατάλληλη στιγμή», τονίζει ο Ελληνας αντιπρόεδρος, σημειώνοντας ότι «δεν υπάρχει κάποια προϋπόθεση σχετικά με το ποσοστό εμβολιασμένων, υπάρχει μία χρονική αναγκαιότητα που έχει να κάνει με το καλοκαίρι».
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έκανε ο κ. Σχοινάς σε στενό κύκλο ανταποκριτών ελληνικών ΜΜΕ, μεταξύ των οποίων και η «Κ», ο ίδιος αναφέρει ως ημερομηνίες-ορόσημα την 1η Ιουνίου, αλλά και τη 17η Μαΐου, «που είναι η ημερομηνία που η Βρετανία ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσουν ξανά τα διεθνή ταξίδια».
Το πιστοποιητικό, που παρουσιάζεται επισήμως σήμερα από την Επιτροπή, θα είναι ένα εργαλείο που θα διασφαλίζει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των εθνικών πιστοποιητικών των κρατών-μελών. Θα περιλαμβάνει πληροφορίες για τον εμβολιασμό του κατόχου ή, εναλλακτικά, το αρνητικό αποτέλεσμα πρόσφατου τεστ PCR ή την πιστοποίηση ανάρρωσης από την COVID-19. Οι πληροφορίες αυτές θα καταγράφονται σε δύο γλώσσες (τη γλώσσα της χώρας προέλευσης του κατόχου και τα αγγλικά). Θα είναι διαθέσιμο σε ψηφιακή αλλά και σε έντυπη μορφή.
Οπως εξηγεί ο κ. Σχοινάς, η βασική του χρήση θα είναι για τη διευκόλυνση των μετακινήσεων εντός της ζώνης Σένγκεν. Η περαιτέρω χρήση του στα κράτη-μέλη (π.χ. για την πρόσβαση σε εστιατόρια ή ψυχαγωγικές εκδηλώσεις), όπως αναφέρει, επαφίεται στις εθνικές κυβερνήσεις. Το πιστοποιητικό θα θεσμοθετηθεί ως κανονισμός της Ε.Ε. Θα είναι συνεπώς υποχρεωτικό για τα κράτη-μέλη να το τροφοδοτούν με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στα εθνικά τους πιστοποιητικά, αλλά και να αναγνωρίζουν τα δεδομένα των άλλων εθνικών πιστοποιητικών. Η εξαίρεση, όπως σημειώνει ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αφορά εμβόλια μη εγκεκριμένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA). Στις περιπτώσεις αυτές, η πρόταση της Κομισιόν είναι η αναγνώριση να είναι στη διακριτική ευχέρεια του κάθε κράτους-μέλους.
Σε σχέση με τρίτες χώρες, θα είναι επίσης εφικτή η μετακίνηση με τη χρήση αντίστοιχων πιστοποιητικών, «αρκεί να περιέχουν τον ίδιο βαθμό πληροφορίας με το ευρωπαϊκό», αναφέρει ο κ. Σχοινάς.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν τονίζει ότι το πιστοποιητικό είναι ένα μέτρο με ημερομηνία λήξης, «όχι μόνιμο». «Θα το χρειαστούμε όσο θα υπάρχει η πανδημία», σημειώνει. Απαντώντας στην κριτική περί ελλιπών γνώσεων για τη δράση των εμβολίων, παραδέχεται ότι «δεν είμαστε 100% σίγουροι» ότι αποτρέπουν τη μετάδοση του ιού. Αναφέρει όμως ότι «τα πρώτα στοιχεία, κυρίως από το Ισραήλ, απαντούν καταφατικά σε αυτό το ερώτημα».
«Δεν θυμάμαι άλλη περίπτωση που μία αμιγώς ευρωπαϊκή ιδέα να προχώρησε τόσο γρήγορα», σχολιάζει ο κ. Σχοινάς, που μετράει τρεις δεκαετίες εμπειρίας στα ενδότερα της Ε.Ε. «Μέσα σε δύο μήνες, από τον Ιανουάριο στον Μάρτιο, κατέληξε να θεωρείται περίπου δεδομένη».
Παράλληλα με το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό, η Επιτροπή θα παρουσιάσει σήμερα τις συστάσεις της για τη συντονισμένη άρση των περιοριστικών μέτρων στην Ε.Ε. καθώς επεκτείνονται οι εμβολιασμοί και υποχωρεί το τρίτο κύμα. «Υπάρχουν λόγοι να προσδοκούμε σημαντική μείωση στον επιπολασμό του ιού, αναδεικνύοντας την προοπτική άρσης των περιορισμών που επιβαρύνουν τους πολίτες και την οικονομία», σημειώνεται σε σχετικό έγγραφο της Κομισιόν που διέρρευσε στο πρακτορείο Bloomberg. «Οι πολίτες της Ε.Ε. έχουν λόγους να προσδοκούν ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί», αναφέρεται.
Η συντονισμένη άρση των περιορισμών, σύμφωνα με την εισήγηση της Κομισιόν, θα βασιστεί στην επιδημιολογική εικόνα κάθε χώρας, βάσει κοινών κριτηρίων. Το σύστημα που θα συνδέει την επιδημιολογική εικόνα με την άρση των περιορισμών θα καταρτιστεί από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον επόμενο μήνα.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι προηγούμενες προσπάθειες της Επιτροπής να συντονίσει το άνοιγμα και το κλείσιμο των συνόρων και των οικονομιών των κρατών-μελών επί ημερών της πανδημίας έμειναν εν πολλοίς στα χαρτιά. Τα κράτη-μέλη δεν έχουν δείξει προθυμία να θυσιάσουν την ελευθερία κινήσεών τους στο μέτωπο αυτό και τη δυνατότητα μονομερούς δράσης.
Γιάννης Παλαιολόγος (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)