Σε παράδειγμα για τα ελληνικά αλλά και τα ευρωπαϊκά νησιά μετατρέπεται η Τήλος και στο ζήτημα των απορριμμάτων. Μετά την κατασκευή υβριδικού σταθμού για την ενεργειακή αυτονόμηση του νησιού, η Τήλος βάζει πλώρη για τον μηδενισμό των απορριμμάτων της, με βάση τη διαλογή πόρτα-πόρτα και την ανακύκλωση όσο το δυνατόν περισσοτέρων απορριμμάτων.
Το πρόγραμμα ονομάζεται Just Go Zero Tilos και ξεκίνησε πιλοτικά τον περασμένο Νοέμβριο. Προ διημέρου παρουσιάστηκαν τα πρώτα αποτελέσματά του στο νησί, παρουσία των υπουργών Περιβάλλοντος Κώστα Σκρέκα και Επικρατείας Άκη Σκέρτσο. Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε στο νησί από ιδιωτική εταιρεία σε συνεργασία με το δήμο Τήλου και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου: η Περιφέρεια (στην οποία έχει περιέλθει ο έλεγχος του συνδέσμου όλων των νησιών των Δωδεκανήσων και των Κυκλάδων για τη διαχείριση των απορριμμάτων) διέθεσε τον χώρο του παλαιού ΧΥΤΑ που έχει πλέον αποκατασταθεί και συνέβαλε στις αδειοδοτήσεις, ο δήμος διέθεσε κτίρια, μηχανήματα και εργάτες και ο ιδιώτης ανέλαβε τα υπόλοιπα. Όπως εξηγεί στην «Κ» η δήμαρχος του νησιού, Μαρία Καμμά-Αλιφέρη, ο ιδιώτης θα αναλάβει το κόστος λειτουργίας του συστήματος έως το τέλος του 2023, ενώ κατόπιν ο δήμος θα πραγματοποιήσει διαγωνισμό για να αναθέσει τη συνέχισή του.
«Αυτή τη στιγμή στο νησί δεν υπάρχουν κάδοι απορριμμάτων. Τα απορρίμματα συλλέγονται πόρτα-πόρτα με συγκεκριμένες σακούλες. Κατόπιν οδηγούνται στο κέντρο διαλογής που βρίσκεται στον παλαιό ΧΥΤΑ. Εκεί τα οργανικά μετατρέπονται σε κομπόστ που παραμένει στο νησί και τα υπόλοιπα φεύγουν. Τα ανακυκλώσιμα καταλήγουν σε κέντρα ανακύκλωσης, ενώ το υπόλειμμα αποστειρώνεται, τεμαχίζεται και μεταφέρεται στην Αθήνα προκειμένου να δοθεί ως καύσιμο υλικό για την τσιμεντοβιομηχανία» (σσ. RDF).
Στο νησί το χειμώνα ζουν περίπου 800 άτομα, ενώ ο πληθυσμός του το καλοκαίρι φτάνει τους 3.000. «Το καλοκαίρι θα είναι… το crash test μας», λέει η κ. Καμμά-Αλιφέρη. «Ήδη η ανταπόκριση του κόσμου μας εξέπληξε. Από τις ποσότητες που έχουν συγκεντρωθεί από τον Νοέμβριο περισσότερο από το 50% είναι ανακυκλώσιμα. Μετά την ενεργειακή μας αυτονόμηση, δίνουμε και πάλι το παράδειγμα στα υπόλοιπα νησιά με στόχο να έχουμε μηδενικά απόβλητα. Ήδη η ταφή απορριμμάτων έχει σταματήσει εντελώς».
Σοβαρό ζήτημα πάντως είναι η δεινή οικονομική κατάσταση του ακριτικού δήμου. Σύμφωνα με τη δήμαρχο, το μεγαλύτερο μέρος των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) για το νησί δεσμεύονται για την αποπληρωμή των δανείων του δήμου, που δυσκολεύεται ακόμα και να καλύψει τη μισθοδοσία. «Σε αυτή τη φάση κάνουμε οικονομία από τη μεταφορά και διαχείριση των απορριμμάτων και ελπίζουμε ότι μέχρι να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων θα έχει βρεθεί μια λύση», καταλήγει.
Γιώργος Λιάλιος (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)