Σενάρια για μέτρα ελάφρυνσης, με επίκεντρο τη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, επανέρχονται στο τραπέζι των συζητήσεων του οικονομικού επιτελείου, όπως προκύπτει από χθεσινές δηλώσεις στελεχών του. Ωστόσο, υπάρχουν και αντίθετες απόψεις, αποφάσεις επί του παρόντος δεν έχουν ληφθεί και η εκτίμηση που επικρατεί είναι ότι εφόσον υπάρξουν, οι όποιες παρεμβάσεις θα είναι στοχευμένες.
Τα σενάρια τροφοδοτεί η άνοδος του πληθωρισμού σε επίπεδα ίσως και πάνω από 6% τον Ιανουάριο, μήνα κατά τον οποίο, εκτός από την ενέργεια, εμφανίζονται αξιοσημείωτες αυξήσεις πλέον και στα τρόφιμα.
Ετσι, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας χθες, μιλώντας στον ρ/σ Παραπολιτικά 90,1 είπε σχετικά με τη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα: «Ολα τα αφήνω ανοιχτά, γιατί ανά πάσα στιγμή πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιδράσουμε ανάλογα με την εξέλιξη, την πορεία των πραγμάτων. Ξέρει κανείς τι θα γίνει με τη Ρωσία και την Ουκρανία; Αν έχουμε διπλασιασμό του κόστους, η ελληνική κυβέρνηση δεν θα πρέπει να είναι έτοιμη να αντιδράσει; Αλλά θα πρέπει να έχει μια διορατικότητα και προσοχή στις κινήσεις τις οποίες κάνει».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι οι αποφάσεις της κυβέρνησης βασίζονται σε τρία κριτήρια: πρώτον, το δημοσιονομικό κόστος, δεύτερον, η ωφέλεια να πηγαίνει στην κοινωνία και να μη χάνεται στην εφοδιαστική αλυσίδα και, τρίτον, να έχουν στοιχεία κοινωνικής δικαιοσύνης. Διευκρίνισε, εξάλλου, σε σχέση με το μέτρο της μείωσης του ΦΠΑ, ότι «θέλει πολύ μεγάλη προσοχή πότε υλοποιείται, πώς υλοποιείται και σε ποια προϊόντα». Πρόσθεσε, σε σχέση με τον προϋπολογισμό, ότι φέτος πρέπει να μειωθεί το πρωτογενές έλλειμμα: «Εχουμε ευελιξία, αλλά πρέπει να έχουμε και δημοσιονομική υπευθυνότητα, γιατί έχουμε μια ευθύνη για το σήμερα και για το αύριο». Ανοιχτό άφησε για άλλη μια φορά ο κ. Σταϊκούρας και το ενδεχόμενο νέου «κουρέματος» της επιστρεπτέας προκαταβολής. Τις παρεμβάσεις για ελάφρυνση των τιμολογίων του ρεύματος ανέδειξε, εξάλλου, σε πρώτο πλάνο ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας χθες στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ. Ο ίδιος, ωστόσο, προχώρησε και ένα βήμα παραπέρα προσθέτοντας ότι «αν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος, προηγούνται τα τρόφιμα από τα καύσιμα».
Ο κ. Σκυλακάκης εξήγησε γιατί τάχθηκε κατά της μείωσης του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα και τι εννοούσε προχθές με τη δήλωσή του ότι οι φτωχοί δεν έχουν αυτοκίνητο, που προκάλεσε αντιδράσεις. Είπε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κάπου 2-2,5 εκατ. άνθρωποι ζουν με μισθό κάτω από τον κατώτατο και δεν έχουν αυτοκίνητο, άρα αυτοί δεν θα επωφελούντο από ένα τέτοιο μέτρο. Αντίθετα, τους «καίει» η τιμή στο ρεύμα και στα τρόφιμα.
Οσον αφορά τον δημοσιονομικό χώρο, τα χθεσινά στοιχεία γενικής κυβέρνησης του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι σε ταμειακή βάση το έλλειμμα του 2021 ήταν 7,5 δισ. ευρώ. Στο υπουργείο εκτιμούν ότι στο ποσόν αυτό πρέπει να προστεθούν άλλα 4 δισ. για να προκύψει το πρωτογενές έλλειμμα, το οποίο θα είναι έτσι περί τα 11,5 δισ. ευρώ, σχεδόν 1 δισ. λιγότερο από την εκτίμηση της εισηγητικής έκθεσης του προϋπολογισμού 2022. Επομένως θα διαμορφωθεί περίπου στο 6,5% του ΑΕΠ αντί της πρόβλεψης για 7% του ΑΕΠ.
Σε σημερινές του δηλώσεις (στον ΣΚΑΪ) ο κ. Σταικούρας άφησε εκ νέου ανοικτό το ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα: «Όλα είναι ανοιχτά για μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, ανάλογα με το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση το προσεχές διάστημα. Έχουμε πλήρη εικόνα του κόστους» είπε ο Υπ. Οικονομικών και διευκρίνισε: «Στο βαθμό που είναι εφικτό έχουμε στηρίξει τον κόσμο, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε για όσο χρειάζεται. Αλλά όσο μπορούμε».
Ειρήνη Χρυσολωρά (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)