Σοκαρισμένη παρακολουθεί η εγχώρια αγορά ενέργειας το νέο ράλι των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού που πυροδότησε η δυναμική του γερμανορωσικού μπρα ντε φερ για τη λειτουργία του αγωγού Nord Stream 2.
Η τιμή του φυσικού αερίου στο ολλανδικό hub ξεπέρασε χθες τα 100 ευρώ/MWh (άνοδο 6,8% μέσα σε μια ημέρα) και οι τιμές ρεύματος στις χονδρεμπορικές αγορές ηλεκτρισμού της Ευρώπης χτύπησαν «κόκκινο» στέλνοντας ανησυχητικά μηνύματα σε καταναλωτές και κυβερνήσεις για την ένταση και το βάθος της κρίσης.
Δυσοίωνες προοπτικές
Στην Ελλάδα η χονδρεμπορική τιμή ρεύματος καταρρίπτει το ένα μετά το άλλο τα ρεκόρ το τελευταίο τριήμερο, κατέχοντας σταθερά τα σκήπτρα της ακριβότερης ευρωπαϊκής αγοράς με σταθερή επίσης απόσταση 10 ευρώ/MWh από την αμέσως ακριβότερη αγορά. Από 234,14 ευρώ/MWh την Τρίτη και τα 254,33 ευρώ/MWh χθες, σημείωσε νέο ρεκόρ σήμερα στην τιμή των 276,47 ευρώ/MWh!
Στην αιχμή της ημέρας μάλιστα η τιμή χτύπησε τα 356,95 ευρώ, ενώ ακόμη και η χαμηλότερη διακύμανση κατά τη διάρκεια της ημέρας διαμορφώνεται στα υψηλά των 197,83 ευρώ. Οι εξελίξεις στο γεωπολιτικό μέτωπο Ευρώπης – Ρωσίας προδιαγράφουν δυσοίωνες προοπτικές για την Ευρώπη και για τη χώρα μας, καθώς είναι κοινή η εκτίμηση συμμετεχόντων στην αγορά και αναλυτών ότι δεν πρόκειται να υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών πριν από την έναρξη λειτουργίας του Nord Stream 2, την οποία γερμανικές κυβερνητικές πηγές, που επικαλείται το πρακτορείο Reuters, αναμένουν τον Μάρτιο του 2022.
Μένει ωστόσο να φανεί κατά πόσον το ορόσημο του Μαρτίου θα επιβεβαιωθεί, δεδομένης της διχογνωμίας που εκφράζουν στο ζήτημα του αγωγού τα κόμματα που συμμετέχουν στον σχηματισμό της νέας γερμανικής κυβέρνησης. «Ο αγωγός δεν χρειάζεται», δήλωσε χθες ο αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Πρασίνων Ολιβερ Κρίσερ, εκφράζοντας την ικανοποίηση του κόμματός του για την απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας να «παγώσει» τη διαδικασία πιστοποίησης. Αντιθέτως, ο εκπρόσωπος του FDP για θέματα Ενέργειας, Χάγκεν Ράινχολντ, δήλωσε ότι ορθώς γίνεται ο έλεγχος, αλλά εξέφρασε την άποψη ότι «η πόρτα παραμένει ακόμη ανοιχτή» για τη λειτουργία του αγωγού. Ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών (CSU) Αλεξάντερ Ντόμπριντ επανέλαβε τη θέση του κόμματός του υπέρ του αγωγού, τον οποίο χαρακτήρισε «υποδομή για τον ενεργειακό ανεφοδιασμό, η λειτουργία της οποίας θα πρέπει να καταστεί εφικτή».
Το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται πανευρωπαϊκά δημιουργεί πρόσθετες αναταράξεις στην εγχώρια αγορά, η οποία από τον Σεπτέμβριο που ανακοινώθηκαν τα πρώτα κυβερνητικά μέτρα αναχαίτισης των αυξήσεων, λειτουργεί σε ένα άτυπο πλαίσιο που προβληματίζει καθώς η κρίση επιμηκύνεται. Παράλληλα, προεξοφλεί έναν δύσκολο χειμώνα για τα νοικοκυριά, τα οποία έχουν αρχίσει να στρέφονται σε σταθερά τιμολόγια για να αποφύγουν τις δυσάρεστες εκπλήξεις των κυμαινόμενων, με ρήτρα αναπροσαρμογής. Η τάση αυτή καταγράφεται από τον Σεπτέμβριο και συνεχίζεται με αυξητικούς ρυθμούς καθώς όλο και περισσότεροι καταναλωτές με το που παραλαμβάνουν τους πρώτους φουσκωμένους λογαριασμούς αναζητούν νέο πάροχο και σταθερό τιμολόγιο, με τους προμηθευτές να ανταποκρίνονται προκειμένου να συγκρατήσουν το πελατολόγιό τους.
Πληροφορίες από την αγορά αναφέρουν ότι ήδη από τον Σεπτέμβριο οι μετακινήσεις καταναλωτών ήταν αυξημένες 50% σε σχέση με τον Απρίλιο και από το 1% έφτασαν το 1,5%. Τον Οκτώβριο όμως, όταν οξύνθηκε ακόμα περισσότερο η κρίση, το κύμα αυτό διπλασιάστηκε και οι αποχωρήσεις έφτασαν το 2% του πελατολογίου των εταιρειών, ενώ οι τάσεις αυτές συνεχίζονται.
Κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, οι μετακινήσεις αυτές κατευθύνονται προς τη ΔΕΗ και αποδίδονται από την αγορά τόσο στο χαμηλό τιμολόγιο myhome enter με τιμή 104,03 ευρώ/MWh, όσο και στη στάση που κράτησε η κυβέρνηση απέναντι στον κυρίαρχο παίκτη της αγοράς, επικοινωνώντας τα μέτρα για την αναχαίτιση των αυξήσεων.
Σταθερά πακέτα
Οι προσφορές σε σταθερά πακέτα εξάμηνης διάρκειας είναι το νέο ανταγωνιστικό προϊόν των παρόχων το τελευταίο διάστημα με τιμές που κυμαίνονται γύρω στα 110 με 130 ευρώ/ΜWh. Η εμπορική αυτή πολιτική εξελίσσεται σε βραδυφλεγή βόμβα για τους προμηθευτές που δεν έχουν αντισταθμίσει για τις ποσότητες που έχουν συμβολαιοποιήσει σε αυτή την κλίμακα τιμών, αφού θα πρέπει να τις αγοράσουν από τη χονδρεμπορική αγορά στις τρέχουσες υψηλές τιμές.
Η αγορά αναμένει συσσώρευση ζημιών τους επόμενους μήνες και περαιτέρω πιέσεις στη ρευστότητα των εταιρειών που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε «λουκέτα». Αγωνία εκφράζεται από πλευράς των εταιρειών προμήθειας και για το ενδεχόμενο αύξησης των ανεξόφλητων οφειλών καθώς νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένους λογαριασμούς, ακόμη και με τις επιδοτήσεις, για μακρύ χρονικό διάστημα.
Τα οφέλη για τους καταναλωτές ηλεκτρισμού εξανεμίζονται μετά και τις νέες αυξήσεις στη χονδρεμπορική αγορά, ενώ τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα για τους καταναλωτές φυσικού αερίου. Η τιμή έχει υπερτριπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι, ενώ η έκπτωση του 15% μέσω της ΔΕΠΑ που ανακοίνωσαν τα συναρμόδια υπουργεία δεν έχει περάσει στους λογαριασμούς του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου, αφού δεν έχουν δοθεί οι απαιτούμενες οδηγίες στους προμηθευτές. «Θα χρειαστεί να κάνουμε διορθωτικές τιμολογήσεις μόλις πάρουμε οδηγίες», τονίζει στην «Κ» εκπρόσωπος του κλάδου προμήθειας. Μέσω ενός άτυπου πλαισίου τιμολογούν οι προμηθευτές και τις καταναλώσεις ηλεκτρισμού, αφού δεν έχει εκδοθεί ακόμη η προβλεπόμενη ΚΥΑ, ενώ καμία οδηγία δεν έχουν πάρει επίσης για τον τρόπο αναστολής των χρεώσεων ΥΚΩ για τις επιχειρήσεις μέσης τάσης που ανακοινώθηκε. Η εφαρμογή της σχετικής απόφασης, όπως τονίζουν από το ΥΠΕΝ, προϋποθέτει νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί το επόμενο διάστημα. Οι πιστώσεις για τις επιδοτήσεις Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου στο ρεύμα καλύπτονται μέχρι σήμερα από τους προμηθευτές, οι οποίοι ενημερώθηκαν προχθές από το ΥΠΕΝ ότι δόθηκε εντολή για την άμεση εκταμίευση προκαταβολής ύψους 165 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης εντός των επόμενων ημερών.
Χρύσα Λιάγγου (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)