Στα 105,6 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, ήταν στα τέλη του 2019 οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των πολιτών προς την εφορία. Με ένα μεγάλος μέρος αυτών να θεωρούνται ανεπίδεκτες είσπραξης, το πραγματικό υπόλοιπο το οποίο η ΑΑΔΕ διεκδικεί διαμορφώνεται στα 84,1 δισ. ευρώ.  Στο στόχαστρο βρίσκονται και οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, οι οποίες στα τέλη του περασμένου έτους ήταν 35,383 δισ. ευρώ. Σε ρύθμιση είναι χρέη ύψους 6,5 δισ. ευρώ προς την εφορία και άνω των 11 δισ. ευρώ προς τα ταμεία.
Στο δημόσιο χρωστούν περισσότεροι από 4 εκατ. φορολογούμενοι. Πόσοι εξ αυτών όμως είναι οι μεγαλοοφειλέτες και πόσοι εκείνοι που χρωστούν μικροποσά της τάξης των 50 ευρώ; Αξίζει να δούμε πώς διαμορφώνεται ο χάρτης.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία που προκύπτουν είναι ότι υπάρχουν περισσότεροι από 24.000 πολίτες με οφειλές μικρότερες του… 1 ευρώ, οι οποίοι και ενδεχομένως να μην γνωρίζουν καν για το χρέος τους αυτό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε το Γραφείο του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή από την ΑΑΔΕ και παραθέτει στην τελευταία έκθεση του, αναφορικά με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών προς την εφορία, παρατηρείται αύξηση κατά 4.158 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 4.068.908 οφειλέτες.
Η αύξηση του αριθμού των οφειλετών παρατηρείται κυρίως στην κατηγορία με χρέη μικρότερα από 50 ευρώ, καθώς προστέθηκαν σε ετήσια βάση 66.541 οφειλέτες. Μάλιστα  οι 24.222 έχουν χρέη μικρότερα από 1 ευρώ (το σύνολο των τελευταίων είναι 357.350).
Αντίθετα, αξιόλογη μείωση κατά 44.944 πρόσωπα παρατηρείται στον αριθμό των οφειλετών με χρέη μεταξύ 50 και 500 ευρώ. Η μείωση του αριθμού των οφειλετών σε αυτήν την κατηγορία συνοδεύεται από μείωση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 13,8 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, μείωση του αριθμού των οφειλετών σημειώθηκε στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ (κατά 26.363 οφειλέτες), η οποία οδήγησε σε μείωση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 25,8 εκατ. ευρώ.
Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 πηγάζει από τους οφειλέτες με ύψος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ (αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε αυτήν την κατηγορία κατά 542,9 εκατ. ευρώ), ο αριθμός των οποίων σημείωσε μικρή αύξηση κατά 181 πρόσωπα.
Καθοριστική είναι η συνεισφορά των νομικών προσώπων στην αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου της κατηγορίας άνω του 1 εκατ. ευρώ, καθώς από αυτά πηγάζει το 72% της αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, δηλαδή 389,2 εκατ. ευρώ, ενώ το ύψος του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου τους σε αυτήν την κατηγορία οφειλής άγγιξε κατά το τέλος του 2019 τα 61.523 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 4.987, καθώς αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 132 νέα νομικά πρόσωπα.
Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι όσον αφορά στα χρέη προς την εφορία, σημαντική είναι η αύξηση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου που έχει ενταχθεί σε ρύθμιση.
Ειδικότερα, το ποσοστό του ρυθμισμένου ληξιπρόθεσμου υπολοίπου διαμορφώθηκε στο 6,1% την 1/1/2020, το οποίο αντιστοιχεί σε 6,5 δις ευρώ, ενώ την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους προσέγγιζε το 3,5%.
Οι οφειλές προς τα ταμεία
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με την 4η Τριμηνιαία Έκθεση Προόδου Έτους 2019 του ΚΕΑΟ, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του έτους διαμορφώθηκε στα 35.383 εκατ. ευρώ7 , δηλαδή παρουσίασε μείωση κατά 159,3 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ οι κύριες οφειλές μειώθηκαν κατά 197,2 εκατ. ευρώ. Η ανωτέρω μείωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις διαγραφές οφειλών μη μισθωτών βάσει του επανυπολογισμού που προβλέπει ο ν.4611/2019.
Στη μείωση συνέβαλαν επίσης οι μειώσεις και οι συμψηφισμοί οφειλών καθώς και οι εκπτώσεις προσαυξήσεων λόγω ένταξης 7 Οι συνολικές οφειλές περιλαμβάνουν τις κύριες οφειλές ύψους 24.336 εκατ. ευρώ και τα πρόσθετα τέλη ύψους 11,047 δισ. ευρώ. των οφειλετών σε ρύθμιση.
Ειδικότερα, στο τέλος του 2019 οι ρυθμισμένες οφειλές προς το ΚΕΑΟ άγγιξαν συνολικά τα 5,3 δις ευρώ (εκ των οποίων 3,8 δις ευρώ αφορούν σε οφειλές που εντάχθηκαν στην διαδικασία ρύθμισης που ορίζει ο ν.4611/2019) σημειώνοντας σημαντική αύξηση, καθώς στο τέλος του Ιουνίου του 2019 βρισκόταν σε ρύθμιση το ποσό των 2,6 δις ευρώ. Παράλληλα συνεχίστηκε και στο τέταρτο τρίμηνο του 2019 η ένταξη νέων οφειλετών, η εισαγωγή νέων οφειλών και η αύξηση των πρόσθετων τελών για τους οφειλέτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ.
Αύξηση παρουσίασε ωστόσο ο αριθμός των μητρώων των οφειλετών κατά 108.471 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των μητρώων με οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία να διαμορφώνεται στο τέλος του 2019 σε 2.007.307 μητρώα.
Σημειώνεται ότι η αύξηση στον αριθμό των μητρώων δεν αφορά κατά το μεγαλύτερο μέρος σε καινούργιους οφειλέτες αλλά σε υπάρχοντες οφειλέτες των τέως Ταμείων (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ κλπ.) οι οποίοι δημιούργησαν νέες οφειλές μετά τη δημιουργία του ΕΦΚΑ το 2017 που καταχωρούνται σε νέα μητρώα. Σε ετήσια βάση (δηλαδή σε σχέση με το τέλος του 2018) διαπιστώνεται αύξηση του αριθμού των μητρώων των οφειλετών κατά 600.246, η οποία συνοδεύεται από αύξηση στις συνολικές οφειλές κατά περίπου 596 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, η εν λόγω μεταβολή οφείλεται στην αύξηση των πρόσθετων τελών (κατά 781,5 εκατ. ευρώ) και όχι στις κύριες οφειλές, οι οποίες μειώθηκαν κατά 185,2 εκατ. ευρώ. Αναλυτικότερα, στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ, στην οποία καταγράφεται το μεγαλύτερο μέρος (58,9%) των μητρώων, παρατηρείται η μεγαλύτερη αύξηση τόσο αναφορικά με τον αριθμό των μητρώων των οφειλετών (κατά 491.509 μητρώα), όσο και σε σχέση με την κύρια οφειλή προς τα ασφαλιστικά ταμεία (κατά 1.343,8 εκατ. ευρώ).
Αντίθετα, στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ, στην οποία συγκεντρώνεται περίπου το μισό από το σύνολο των κύριων οφειλών (45%), διαπιστώνεται μείωση τόσο ως προς το πλήθος των μητρώων των οφειλετών (κατά 15.586 μητρώα), όσο και ως προς το ύψος των κύριων οφειλών (κατά 1.842,2 εκατ. ευρώ).

naftemporiki.gr