Κάτι λιγότερο από 60% των επιταγών (vouchers) που είχαν εκδοθεί από τους δικαιούχους του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω συσκευή» είχε χρησιμοποιηθεί μέχρι χθες το μεσημέρι, υπό την έννοια ότι είχαν εξαργυρωθεί από επιχειρήσεις εμπορίας ηλεκτρικών συσκευών ή είχαν δεσμευθεί προς εξαργύρωση. Το χαμηλό αυτό ποσοστό, αν και κανονικά χθες έληγε η προθεσμία πραγματοποίησης των αγορών ψυγείων, κλιματιστικών και καταψυκτών με επιδότηση, μαρτυράει από μόνο του την όχι και πολύ μεγάλη επιτυχία του εν λόγω προγράμματος, κάτι, πάντως, για το οποίο είχαν προειδοποιήσει εγκαίρως οι φορείς της αγοράς.

Η αύξηση του προϋπολογισμού του προγράμματος κατά 140 εκατ. ευρώ προκειμένου να τύχουν της επιδότησης 200.000 επιλαχόντες, η οποία ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό στη Θεσσαλονίκη, εκτιμάται ότι θα τονώσει τη ζήτηση τον επόμενο ενάμιση μήνα, καθώς χθες το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε την παράταση της προθεσμίας αγορών νέων συσκευών με επιδότηση μέχρι την 1η Νοεμβρίου.

Υπενθυμίζεται ότι ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανερχόταν σε 51.385.289 ευρώ για 151.410 δικαιούχους με 290.640 επιταγές.

Ωστόσο και ο αριθμός των επιταγών που είχαν εκδοθεί μέχρι χθες υπολειπόταν αυτού του αρχικού προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, μέχρι τις 12 χθες το μεσημέρι είχαν εκδοθεί 249.159 επιταγές, το 86% δηλαδή αυτών που προέβλεπε ο αρχικός προϋπολογισμός, ενώ από αυτές είχαν εξαργυρωθεί ή δεσμευθεί από εμπόρους –δηλαδή είχε γίνει η αγορά ή παραγγελία της συσκευής– οι 144.389, δηλαδή περίπου το 58%.Μικρή συμμετοχή στο πρόγραμμα «Ανακυκλώνω – Αλλάζω συσκευή»-1

Μεγαλύτερα ήταν μέχρι χθες τα ποσοστά χρήσης επιταγών επιδότησης για την αγορά ψυγείων, καθώς από τις 99.239 επιταγές που είχαν εκδοθεί για την κατηγορία αυτή, είχαν χρησιμοποιηθεί 65.751, δηλαδή περίπου το 66,25%. Για την αντικατάσταση και αγορά κλιματιστικών μηχανημάτων είχαν εκδοθεί μέχρι χθες το μεσημέρι 119.747 επιταγές, αλλά είχαν χρησιμοποιηθεί μόλις οι 64.456, δηλαδή το 53,82% αυτών. Για την αγορά καταψυκτών είχαν εκδοθεί 30.173 επιταγές και είχαν χρησιμοποιηθεί 14.182, δηλαδή περίπου το 47%.

Η αγορά εκτιμά ότι πίσω από την όχι ικανοποιητική πορεία του πολυδιαφημισμένου προγράμματος υπάρχουν δύο αιτίες: πρώτον, τα πολύ αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια που τέθηκαν, αφήνοντας εκτός προγράμματος νοικοκυριά με μεσαία εισοδήματα, τα οποία θα προχωρούσαν πιο εύκολα στην αγορά νέων συσκευών και μάλιστα πιθανόν μεγαλύτερης αξίας. Δεύτερο και κυριότερο, το πρόγραμμα αν και είχε προαναγγελθεί από τον Φεβρουάριο, τελικά ξεκίνησε να εφαρμόζεται μέσα στον Αύγουστο, με τους καταναλωτές να βρίσκονται σε διακοπές και να έχουν ξοδέψει ήδη χρήματα, αλλά και να έχουν σημαντικές δαπάνες τον Σεπτέμβριο λόγω της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς.

Η καθυστέρηση στην εφαρμογή του προγράμματος είχε ως συνέπεια να πληγούν οι πωλήσεις, κυρίως των κλιματιστικών μηχανημάτων και την προηγούμενη περίοδο, καθώς οι καταναλωτές δεν προέβησαν στις σχετικές αγορές την άνοιξη και στις αρχές του καλοκαιριού, αναμένοντας την επιδότηση.

Υπενθυμίζεται ότι στις 7 Ιουλίου ο διευθύνων σύμβουλος της «Κωτσόβολος» Γιάννης Βασιλάκος στη διάρκεια παρουσίασης των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας είχε τονίσει χαρακτηριστικά: «Αυτοκτονήσαμε με τη διαχείριση αυτού του προγράμματος. Βγήκε η αγορά εκτός σεζόν.

Ο καταναλωτής, καθώς θα χρειάζεται να προσθέσει και άλλα χρήματα εκτός από το κουπόνι-επιδότηση που θα λάβει, δεν θα το δαπανήσει διότι θα πάει διακοπές». Μάλιστα οι αλυσίδες, εν αναμονή του προγράμματος είχαν από νωρίς αποθεματοποιήσει σημαντικές ποσότητες στις επιδοτούμενες κατηγορίες συσκευών, κάτι που σημαίνει αυξημένο κόστος και μένει να δούμε εάν τελικά αυτές θα πωληθούν.

Το γεγονός, πάντως, ότι στο πρόγραμμα θα ενταχθούν άλλοι 200.000 δικαιούχοι από τους επιλαχόντες, που προφανώς σε πρώτη φάση είχαν αποκλειστεί λόγω υψηλότερου εισοδήματος, γεννάει προσδοκίες για ταχύτερη απορρόφηση των πόρων της δράσης και για αγορά μεγαλύτερης αξίας συσκευών.

Η επιδότηση για την ανακύκλωση συσκευών κυμαίνεται, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, από 135 έως 710 ευρώ, με το ποσοστό της έκπτωσης να κυμαίνεται από 30% έως 50% αναλόγως της εισοδηματικής κατηγορίας στην οποία ανήκει το μέλος της οικογένειας – δικαιούχος.

Δήμητρα Μανιφάβα (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)