Νέα διαδικασία για την υποβολή των δηλώσεων φόρου μεταβίβασης ακινήτων, μέσω TAXISnet, προγραμματίζει να καθιερώσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Η διαδικασία αυτή θα μειώσει αισθητά τον χρόνο διεκπεραίωσης των υποθέσεων φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων, η οποία είναι χρονοβόρα και κοστίζει σε ταλαιπωρία των συμβαλλόμενων μερών.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει καταρτίσει η ΑΑΔΕ, εντός των προσεχών εβδομάδων θα τεθεί σε λειτουργία στο σύστημα TAXISnet η νέα εφαρμογή για την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων. Η ηλεκτρονική υποβολή θα είναι προαιρετική έως τις 31 Μαΐου, ενώ από την 1η Ιουνίου 2021 θα καταστεί υποχρεωτική.
Το εγχείρημα, το οποίο μελετάται από την ΑΑΔΕ, κατά την τελευταία τριετία, φιλοδοξεί να αντικαταστήσει την ισχύουσα σήμερα χρονοβόρο διαδικασία που προβλέπει τη χειρόγραφη συμπλήρωση των δηλώσεων και των συνυποβαλλόμενων φύλλων υπολογισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτων, τη συγκέντρωση των δικαιολογητικών εγγράφων, το «σκανάρισμα» των δηλώσεων, των φύλλων υπολογισμού και των δικαιολογητικών και την ένα προς ένα αποστολή τους, μέσω e-mail, στην αρμόδια ΔΟΥ ή την ταχυδρομική αποστολή του φακέλου με τις δηλώσεις, τα φύλλα υπολογισμού και τα δικαιολογητικά στη ΔΟΥ ή την αυτοπρόσωπη μετάβαση του φορολογούμενου για την κατάθεση του φακέλου με τις δηλώσεις και τα δικαιολογητικά στο πρωτόκολλο της ΔΟΥ.
Όλα στο γραφείο του συμβολαιογράφου
Η ηλεκτρονική διαδικασία θα ξεκινά και θα ολοκληρώνεται στο γραφείο του συμβολαιογράφου. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορολογούμενος που προχωρά σε αγορά ακινήτου δεν θα χρειάζεται να επισκέπτεται την αρμόδια ΔΟΥ για να υποβάλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, καθώς η δήλωση φόρου μεταβίβασης θα συντάσσεται και θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά, στο σύστημα TAXISnet, από τον συμβολαιογράφο, ενώ η διασταύρωση, ο έλεγχος και η επαλήθευση των δηλούμενων στοιχείων θα γίνονται αυτόματα από το σύστημα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά σε τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου μεταξύ στελεχών της ΑΑΔΕ και μελών της ομάδας εργασίας της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος:
* Η ηλεκτρονική δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτων θα συντάσσεται από τον συμβολαιογράφο ανά αγοραστή και ανεξαρτήτως από το πλήθος πωλητών ή τον αριθμό προς αγορά ακινήτων και θα υποβάλλεται στην εφαρμογή από τους συμβαλλομένους.
* Η αξία για τον υπολογισμό του φόρου θα υπολογίζεται από τον συμβολαιογράφο, όπως γίνεται μέχρι σήμερα, με τα φύλλα υπολογισμού ή το ΑΤΑΚ του ακινήτου, όπου υπάρχει.
* Η ευθύνη για την ακρίβεια και την ορθότητα της υποβαλλόμενης δήλωσης και των συνυποβαλλόμενων φύλλων υπολογισμού αξιών αυτής θα ανήκει αποκλειστικά στους συμβαλλόμενους, οι οποίοι θα αποδέχονται το περιεχόμενο της δήλωσης με την υποβολή της μέσω του TAXISNet.
* Τα παραπάνω θα ισχύουν κι όταν υποβάλλεται αίτηση για απαλλαγή λόγω πρώτης κατοικίας. Η ευθύνη για την υποβολή του σχετικού αιτήματος θα ανήκει αποκλειστικά στον αγοραστή.
* Η υποβολή της δήλωσης ΦΜΑ με τη νέα «ηλεκτρονική διαδικασία» θα καταστεί υποχρεωτική από την 1η/6/2021. Μέχρι την 31η/5/2021 η διαδικασία υποβολής της δήλωσης ΦΜΑ θα πραγματοποιείται είτε με τη νέα ηλεκτρονική διαδικασία είτε σύμφωνα με την ισχύουσα σήμερα διαδικασία.
Όπως γίνεται αντιληπτό, η νέα διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων θα απαλλάξει από τη γραφειοκρατία, μεταξύ άλλων, και όσους φορολογούμενους δικαιούνται απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης λόγω αγοράς πρώτης κατοικίας. Η υποχρέωση προσέλευσης στην αρμόδια ΔΟΥ για την υποβολή του πλήθους των δικαιολογητικών που απαιτούνται να προσκομιστούν προκειμένου να κατοχυρωθεί η απαλλαγή (για εκ νέου υποβολή χειρόγραφα συμπληρωμένης δήλωσης αναλυτικής κατάστασης ακινήτων, την υποβολή εγγράφων που αποδεικνύουν τη μόνιμη κατοικία του φορολογούμενου κ.λπ.) θα καταργηθεί.
Η πληρωμή του φόρου
Σε κάθε περίπτωση, μετά τον ηλεκτρονικό έλεγχο που θα διενεργείται από το σύστημα στην υποβληθείσα δήλωση θα βεβαιώνεται ο τυχόν προκύπτων φόρος και θα εκδίδεται η Ταυτότητα Οφειλής (Τ.Ο.) για την καταβολή του. Ο αγοραστής θα πρέπει να καταβάλει τον φόρο εφάπαξ με τη χρήση της Τ.Ο.:
* είτε μέσω χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας σε ηλεκτρονική εφαρμογή που υπάρχει στο σύστημα TAXISnet
* είτε σε οποιοδήποτε υποκατάστημα τράπεζας ή των ΕΛΤΑ
* είτε μέσω e-banking.
Η εξόφληση του τυχόν βεβαιωθέντος φόρου θα εξακολουθεί να αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης.   
Η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων για τις μεταβιβάσεις ακινήτων θα διευκολύνει επίσης τους ελέγχους και τις διασταυρώσεις των φορολογικών αρχών για τον εντοπισμό περιπτώσεων φορολογουμένων, οι οποίοι:
* δεν έχουν δηλώσει ακίνητα ή έχουν δηλώσει ανακριβώς τα στοιχεία προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτων τους,
* έχουν αποφύγει να εμφανίσουν στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος την αγορά ακινήτων προκειμένου να αποφύγουν τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματός τους με βάση τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και εν τέλει να αποκρύψουν εισοδήματα ή παρανόμως κτηθέντα χρηματικά ποσά, μέσω απαλλαγής από την υποχρέωση δικαιολόγησης των τεκμηρίων, αλλά και να αποφύγουν την υποχρέωση καταβολής σημαντικού ύψους φόρων εισοδήματος λόγω φορολόγησης με βάση τα τεκμήρια,
* έχουν αναγράψει ανακριβώς τα στοιχεία κατοικιών που αγόρασαν στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για να μειώσουν τα ποσά των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και των τεκμηρίων διαβίωσης και να γλιτώσουν από την καταβολή μεγάλων ποσών φόρου βάσει τεκμηρίων.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στόχος της ΑΑΔΕ είναι οι ηλεκτρονικές διαδικασίες, εκτός από την υποβολή των δηλώσεων μεταβιβάσεων ακινήτων, να επεκταθούν και σε κάθε άλλη πράξη μεταβίβασης ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών ακινήτων.

Γιώργος Παλαιτσάκης (H Nαυτεμπορική)