Στην ΕΡΓΑΝΗ και σε ειδική εφαρμογή θα δηλώνονται στο εξής οι απολύσεις εργαζομένων με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου, οι οποίες πλέον, θα πρέπει είναι αιτιολογημένες.
Με εγκύκλιο του γενικού γραμματέα του υπουργείου Εργασίας Ανδρέα Νεφελούδη, σήμερα θα πραγματοποιηθεί αναβάθμιση του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ στο Έντυπο Ε6 - Καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου (με ή χωρίς προειδοποίηση).
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, προστίθεται νέο πεδίο στο οποίο θα αναφέρεται ο βάσιμος λόγος καταγγελίας της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου, ο οποίος θα επιλέγεται από μία λίστα τιμών που θα δίνει τρεις επιλογές, όπως αυτές καθορίζονται από το άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4359/2016 (Α' 5) ως εξής:
    Ικανότητα εργαζομένου κατά την εκτέλεση της εργασίας.
    Συμπεριφορά του εργαζομένου.
    Λειτουργικές απαιτήσεις της επιχείρησης.
Αυτό σημαίνει ότι η επιχείρηση που θα αναγγέλλει μία απόλυση, υποχρεωτικά θα σημειώνει και έναν από τους τρεις λόγους για τους οποίους την αποφάσισε.
Υπενθυμίζεται ότι το νέο πλαίσιο των απολύσεων ισχύει από τις 17 Μαΐου 2019 και περιγράφεται στο άρθρο 48 του ν. 4359/2019, το οποίο προβλέπει ότι: «Η καταγγελία της εργασιακής σχέσης θεωρείται έγκυρη μόνο αν οφείλεται σε βάσιμο λόγο, κατά την έννοια του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4359/2016 (A' 5), έχει γίνει εγγράφως, έχει καταβληθεί η οφειλόμενη αποζημίωση και έχει καταχωρηθεί η απασχόληση του απολυόμενου στα τηρούμενα για τον ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ) μισθολόγια ή έχει ασφαλιστεί ο απολυόμενος. Σε περίπτωση αμφισβήτησης, το βάρος επίκλησης και απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων έγκυρης καταγγελίας φέρει ο εργοδότης».
Η παραπομπή στο άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη σημαίνει ότι βάσιμος λόγος απολύσεως θα πρέπει να αναζητηθεί «στην ικανότητα ή τη συμπεριφορά του εργαζομένου και στις λειτουργικές απαιτήσεις της επιχείρησης, της εγκατάστασης ή της υπηρεσίας».
Αιχμές από τον ΣΕΒ
Σημειώνεται ότι το νέο καθεστώς των απολύσεων έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις του ΣΕΒ, ο οποίος επανήλθε προχθές με νέα αιχμηρή ανακοίνωσή του, στην οποία κάνει λόγο για «μια ακόμη ελληνική πρωτοτυπία».
Ειδικότερα, σημειώνει ότι «το άρθρο 48 του νόμου αυτού, καθορίζει εκ νέου τις προϋποθέσεις έγκυρης καταγγελίας μιας εργασιακής σχέσης. Συγκεκριμένα, προστίθεται ως όρος για την εγκυρότητα της καταγγελίας της σύμβασης εργασίας η συνδρομή "βάσιμου λόγου κατά την έννοια του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη", πέραν της καταβολής αποζημίωσης, του έγγραφου τύπου, και της ασφάλισης του εργαζομένου. Έτσι, ο "βάσιμος λόγος" και η αποζημίωση ισχύουν πλέον στην Ελλάδα σωρευτικά και όχι εναλλακτικά. Όμως, κατά την έννοια του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, η καταβολή αποζημίωσης και ο βάσιμος λόγος δεν προβλέπονται σωρευτικά, αλλά μόνο εναλλακτικά».
Με αυτή την έννοια, σύμφωνα με τον ΣΕΒ, η αποζημίωση, ή άλλη κατάλληλη επανόρθωση, προβλέπεται ως δικαίωμα σε περίπτωση λύσης της σύμβασης χωρίς βάσιμο λόγο ή όταν ο βάσιμος λόγος δεν εγκρίνεται δικαστικά. Αυτό, όπως εξηγείται αρμοδίως, είναι κατά βάση το μοντέλο προστασίας σε κράτη όπου προβλέπεται αντικειμενικό σύστημα καταγγελίας. Ισχύει στην πλειονότητα των κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης, των οποίων η παράδοση στο δίκαιο της απόλυσης επηρέασε τη διατύπωση των εγγυήσεων και στον Χάρτη. Επίσης, με τη νέα διάταξη ο εργοδότης φέρει πρωτογενώς το βάρος να επικαλεστεί τον λόγο και να τον αποδείξει. Οι αλλαγές αυτές εισήχθησαν ενώ το ελληνικό δίκαιο προστασίας από καταγγελία ήταν, ήδη, απολύτως συμβατό με τις επιταγές του ΑνΕΚΧ.
Ίσως μάλιστα, λένε στον Σύνδεσμο, ο συνδυασμός νομολογιακής και νομοθετικής προστασίας να το είχε καταστήσει και πληρέστερο από άποψη ουσιαστικής προστασίας. Επιπλέον, με τη νέα διάταξη ανατρέπεται τελείως ο αρχικός σκοπός του νόμου για σύντομες αποσβεστικές προθεσμίες που εκδικάζονται κατά προτεραιότητα. Και αυτό γιατί οι προθεσμίες αναστέλλονται στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την κατάθεση αίτησης του εργαζόμενου στην αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ μέχρι να συνταχθεί, σε πιθανότατα πολύ μακρινό χρόνο, το προβλεπόμενο πρακτικό.
«Όμως», προστίθεται στην ανακοίνωση, «γενικότερα και για πρακτικούς λόγους, οι διαφορές από την καταγγελία της συμβάσεως εργασίας πρέπει να επιλύονται άμεσα λόγω ποικίλων ζητημάτων που συνδέονται με αυτές (οφειλή μισθών υπερημερίας κ.λπ.). Η Ελλάδα πρέπει να συγκλίνει στους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες και όχι να αποκλίνει συστηματικά από αυτούς».
«Η μεταρρύθμιση του δικαίου της απόλυσης στην Ελλάδα, αξιοποιώντας το γράμμα και το πνεύμα του άρθρου 24 του ΑνΕΚΧ, και η απλοποίηση και κωδικοποίησή του παραμένουν μια αναγκαία μεταρρύθμιση για την απελευθέρωση των προσλήψεων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας», καταλήγει ο ΣΕΒ.  

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ