Την αύξηση περιστατικών σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων επεσήμαναν οι ειδικοί στην ημερίδα που διοργάνωσαν από κοινού η Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πειραιώς και η Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία, στις 23 Φεβρουαρίου, με θέμα την «Ιατρική και νομική αξιολόγηση της ενδοοικογενειακής βίας».
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ένα στα πέντε παιδιά πέφτει θύμα κάποιας μορφής κακοποίησης με τους περισσότερους δράστες (ποσοστό 70%-90%) να είναι άντρες, ηλικίας άνω των 30 ετών και το χειρότερο, να ανήκουν στο φιλικό ή συγγενικό περιβάλλον της οικογένειας του παιδιού. Αυτό που λέμε, άτομα «υπεράνω πάσης υποψίας».
Αναφερόμενος στο θέμα, ο προϊστάμενος της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πειραιώς κ. Ηλίας Μπογιόκας, επεσήμανε ότι τα τελευταία δέκα χρόνια, κυρίως αυτά της οικονομικής κρίσης, έχει σημειωθεί μία μεγάλη αύξηση περιστατικών παιδικής κακοποίησης.
Όπως είπε, στο 73% των περιστατικών σωματικής κακοποίησης σε παιδιά που εξετάστηκαν στην Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πειραιώς διαπιστώθηκε ότι έφεραν ελαφρές και απλές σωματικές βλάβες, ενώ στο 8% των περιστατικών υπήρξε καταγραφή βαριών σωματικών βλαβών. Ο μεγαλύτερος αριθμός των θυμάτων ήταν αγόρια ηλικίας 13 έως 18 ετών, ενώ θύματα βίας έπεσαν ακόμη και μικρά παιδάκια, ηλικίας 1-6 ετών. Στα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης, στο 22% των περιπτώσεων διαπιστώθηκε βιασμός των ανηλίκων, ενώ στο 31% υπήρξε καταγραφή άλλων ασελγών πράξεων. Επίσης, στο 33% των περιστατικών που καταγγέλθηκαν δεν διαπιστώθηκε κακοποίηση από τους ιατροδικαστές και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι καθυστέρησαν πολύ να πάνε το παιδί για εξέταση, αλλά και σε ψευδείς καταγγελίες γονέων. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, τα περισσότερα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης που εξετάστηκαν αφορούσαν κορίτσια ηλικίας 13-18 ετών, ενώ πάνω από το 20% των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης ήταν παιδάκια ηλικίας μόλις 1-6 ετών.
Χωρίς ιατροδικαστές τα νοσοκομεία παίδων στην Ελλάδα
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρίας κ. Γρηγόρης Λέων παρουσίασε τις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τη διαχείριση περιστατικών παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και σύμφωνα με αυτές, ο ιατροδικαστής είναι το κεντρικό πρόσωπο για τη διερεύνηση αυτών, ενώ στις περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης απαραίτητη είναι και η παιδοψυχιατρική –παιδοψυχολογική εκτίμηση. Παρόλα αυτά όπως είπε, βασικό πρόβλημα αποτελεί στη χώρα μας, η ανεπάρκεια των δομών καθώς μέχρι και σήμερα σε κανένα νοσοκομείο Παίδων της χώρας δεν υπάρχει ιατροδικαστής.
Τα περισσότερα θύματα είναι κορίτσια
Η αξιωματικός της Ελληνικής Αστυνομίας και ψυχολόγος κα Κωνσταντίνα Κωστάκου επεσήμανε ότι τα περισσότερα θύματα κακοποίησης που εξετάζει η Υποδιεύθυνση Ανηλίκων της ΕΛΑΣ είναι κορίτσια, σε ποσοστό 79%. Το 39% των θυμάτων είναι ηλικίας 14-17 ετών και το 76% ελληνικής υπηκοότητας. Οι καταγγελίες που εξετάζουν οι αρχές είναι καταγγελίες για αποπλάνηση σε ποσοστό 61% και καταγγελίες για βιασμό σε ποσοστό 32%.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο, η αποκάλυψη εμπειριών σεξουαλικής κακοποίησης είναι μία διαδικασία με συγκεκριμένα στάδια την οποία, τα περισσότερα παιδιά περνούν προοδευτικά. Τα στάδια αυτά περιλαμβάνουν την άρνηση, την αποκάλυψη, την αναίρεση και την επανεπιβεβαίωση και εκτιμάται πως τα παιδιά που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση, σε ποσοστό 72%, αρχικά θα αρνηθούν να επιβεβαιώσουν και από τη στιγμή που θα αποφασίσουν να αποκαλύψουν την κακοποίηση, μόλις το 7% των παιδιών θα προχωρήσει σε ολοκληρωτική-πλήρη αποκάλυψη.
Όπως υπογράμμισε η κ. Κωστάκου, τα παιδιά μικρής ηλικίας είναι πιθανό να αποκαλύψουν την κακοποίηση άθελά τους, μέσα από δράσεις ή δηλώσεις ακατάλληλες, ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά και οι έφηβοι θα αποφασίσουν συνειδητά να αποκαλύψουν την κακοποίηση εξαιτίας κυρίως του θυμού τους έναντι του δράστη.
Ζητήματα ηθικής ως προς την εξέταση DNA
Τέλος, η αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ κα Λήδα Κοβάτση παρουσίασε τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των αναλύσεων DNA που αφορούν τη δυνατότητα των διωκτικών αρχών να αναζητούν άτομα - δράστες σε βιοτράπεζες ή σε ιδιωτικές εταιρίες στις οποίες οι πολίτες έχουν απευθυνθεί για τη μελέτη του γενεαλογικού τους δέντρου, τη διερεύνηση της καταγωγής τους και την αναζήτηση συγγενικών προσώπων. Επιπλέον, έθεσε και τα σοβαρά ηθικά ζητήματα που ανακύπτουν σε αυτές τις διαδικασίες και συγκεκριμένα στη χρησιμοποίηση του γενετικού υλικού για διαφορετικό σκοπό από αυτόν που ο εξεταζόμενος επιθυμούσε.
Ανθή Αγγελοπούλου (Η Ναυτεμπορική)