Η έξαρση της διασποράς τις τελευταίες ημέρες ήρθε για να υπενθυμίσει ότι η πανδημία είναι και θα συνεχίσει να είναι εδώ.

Ο καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, στέλνει πολλαπλά μηνύματα, στη συνέντευξή του στο iatronet: Ζητά από τους μεγάλης ηλικίας ανεμβολίαστους να αναλογιστούν, αν με τη στάση τους βάζουν ως ασπίδα τα παιδιά για να προστατευτούν οι ίδιοι, αντί αυτοί να επιτελέσουν το ρόλο τους που είναι η προστασία των παιδιών.

Προαναγγέλλει ειδικό σχέδιο για την ενθάρρυνση του εμβολιασμού σε περιοχές όπως η Δυτική Αττική και σε κοινωνικές ομάδες όπως οι Ρομά, ενώ δίνει διευκρινήσεις σχετικά με το ποια ήταν η εισήγηση της Επιτροπής για τις μάσκες.

Ο καθηγητής πιστεύει πως το 4ο κύμα της πανδημίας θα έχει χαμηλότερη επίπτωση από τα προηγούμενα σε ό,τι αφορά νοσηλείες και θανάτους. Ως εκ τούτου, δεν θεωρεί πολύ πιθανό να χρειαστούν οριζόντια μέτρα γενικευμένου lockdown, αλλά κάθετα, στοχευμένα σε περιοχές, σε ανεμβολίαστους και σε ομάδες πληθυσμού με ειδικά χαρακτηριστικά.

Καταγράφουμε τις τελευταίες μέρες υπερδιπλάσιο αριθμό κρουσμάτων σε σχέση με τις αντίστοιχες της περασμένης εβδομάδας. Πόσο να ανησυχούμε;

Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση όλοι. Και εμείς οι επιστήμονες και η κυβέρνηση και ο κόσμος συνολικά. Δεν έχουμε τελειώσει με τον κορωνοϊό, είναι εδώ, θα συνεχίσει να είναι εδώ και πρέπει να εντείνουμε όλοι τις προσπάθειές μας. Όσοι το σκέφτονται να εμβολιαστούν να μην το αφήνουν για τον Σεπτέμβριο, πρέπει τώρα να χτιστεί το τείχος ανοσίας, οι δε εμβολιασμένοι πρέπει να συνεχίσουμε να προσέχουμε.

Βιώνουμε την έναρξη του 4ου κύματος;

Δεν μπορούμε να το πούμε με βεβαιότητα, αν δεν δούμε πώς θα συνεχιστεί ή αν θα κινηθούμε σε τέτοια επίπεδα για μεγάλο διάστημα. Υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες όπως το αν θα επικρατήσει η μετάλλαξη, ποιες ομάδες προσβάλλονται περισσότερο. Φαίνεται πως σε αυτή τη φάση προσβάλλονται τα νεαρά άτομα, τα πιο κινητικά που εκτίθενται περισσότερο και είναι και ανεμβολίαστα.

Μέσω της κινητικότητας των νέων για διασκέδαση ή τουρισμό, θα συνεχίσει να μεταδίδεται ο ιός είτε ως μετάλλαξη είτε χωρίς αυτή. Αυτό που θέλουμε είναι τουλάχιστον τα ηλικιωμένα άτομα να είναι προστατευμένα. Για πόσο καιρό μπορεί να περιορίζονται; Θα εκτεθούν και ενδεχομένως να νοσήσουν. Σε αυτή την ηλικία εξακολουθεί να είναι πιο βαριά η κλινική εικόνα, είτε με τη μετάλλαξη είτε χωρίς.

Πώς θα πειστούν να το κάνουν;

Έχουμε μάθει ότι ο ρόλος των μεγάλων είναι να προστατεύουν τα παιδιά. Πρέπει να συνεχίσει να γίνεται αυτό. Με ποια έννοια το λέω; Κλείσαμε τα σχολεία περισσότερο για να προστατεύσουμε τους ενήλικες –κανείς δεν είναι στο απυρόβλητο, αλλά τα παιδιά το περνάνε ελαφρά. Ο ρόλος πρέπει να ξαναγυρίσει εκεί που ήταν, δηλαδή οι μεγάλοι να προστατεύουν τα παιδιά. Πως;

Με το να τους επιτρέψουν να κάνουν τις δραστηριότητές τους. Τα μικρά παιδιά πρέπει να πάνε στο σχολείο τον Σεπτέμβριο. Πώς θα πάνε στο σχολείο, αν έχω ανεμβολίαστους μεγάλους και με ανησυχεί η εξέλιξή τους; Το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε, και το συζητάμε και στο Φόρουμ Δημόσιας Υγείας, είναι να επανέλθουμε στα φυσιολογικά: οι μεγάλοι να προστατεύουν τα παιδιά και όχι το αντίστροφο. Να σταματήσουμε να βάζουμε μπροστά τα παιδιά για να προστατευτούν οι μεγάλοι.

Ο κ. Τσιόδρας διατύπωσε ανησυχία για Αττική, Κρήτη και Νότιο Αιγαίο. Να περιμένουμε μέτρα;

Το σημαντικότερο μέτρο είναι να ενθαρρύνουμε ορισμένες ομάδες και σε ορισμένες περιοχές να αυξηθούν οι εμβολιασμοί. Είχαμε παρατηρήσει εδώ και καιρό για παράδειγμα στη Δυτική Αττική, ότι είχαμε κρούσματα σε μεγάλες ηλικιακές ομάδες πάνω από 60, κάτι που δεν βλέπαμε σε άλλες περιοχές με ικανοποιητική εμβολιαστική κάλυψη.

Τώρα γίνονται αναλύσεις ανά δήμο, με βάση το ΑΜΚΑ, να δούμε κάποιους δήμους όπου χρειάζεται να γίνουν στοχευμένες παρεμβάσεις. Για αυτό έγινε και η επικοινωνία του πρωθυπουργού με τους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης. Χρειάζεται να γίνει αποκέντρωση στην προαγωγή των εμβολιασμών, οι τοπικές κοινωνίες έχουν τον τρόπο τους και το ρόλο τους. Ειδικά σε πληθυσμιακές ομάδες όπως οι Ρομά, με πολύ χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.

Θέλουμε να στοχεύσουμε σε τέτοιες ομάδες, που θα συνεχίσουν να δίνουν κρούσματα. Είναι πρόβλημα γενικότερο οι εμβολιασμοί σε αυτούς τους πληθυσμούς, το είχαμε δει και στην ιλαρά και σε άλλα νοσήματα. Θέλει μια ειδική προσέγγιση και νομίζω ότι υπάρχει ένα σχέδιο σε κεντρικό επίπεδο.

Κάποιοι βλέπουν μια πορεία που θα οδηγήσει σε νέο lockdown

Πρέπει να δούμε την εμπειρία την ευρωπαϊκή και εν προκειμένω την αγγλική. Βλέπουμε ότι παρότι αυξήθηκαν πολύ τα κρούσματα, επειδή δεν συνέβη το ίδιο με τις νοσηλείες και τους θανάτους, προχωρούν προς το άνοιγμα, δεν το ανακόπτουν.

Φυσικά, ποτέ μη λες ποτέ. Παρόλα αυτά, θεωρώ εξαιρετικά μικρή την πιθανότητα να γίνει οτιδήποτε που να έχει τη μορφή του γενικευμένου lockdown, μέσα στο καλοκαίρι, ενδεχομένως και αργότερα. Νομίζω ότι θα προχωρήσουμε με τον εμβολιασμό, θα έχουμε ένα καλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης, ότι κύμα και να έρθει, πιστεύω ότι θα έχει χαμηλότερη επίπτωση όσον αφορά τις νοσηλείες και τους θανάτους και μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε με μέτρα τα οποία δεν θα είναι οριζόντια, αλλά θα είναι κάθετα και διαφοροποιημένα ανάλογα με την πληθυσμιακή ομάδα.

Πώς θα εφαρμοστούν μέτρα μόνο για ανεμβολίαστους;

Η κυβέρνηση έχει προτείνει την πρόσβαση σε μη αναγκαίες υπηρεσίες με ειδικό τρόπο για ανεμβολίαστους και ελεύθερα για τους εμβολιασμένους. Αυτό που θα γίνει σε κινηματογράφους, εστίαση κλπ. είναι ένα πρώτο βήμα, παρότι υπάρχουν πολλές ενστάσεις για το αν είναι εφαρμόσιμα. Νομίζω ότι είναι και θεμιτό και σωστό. Για παράδειγμα να μην έχουν περιορισμό κινητικότητας οι εμβολιασμένοι.

Ή να φοράνε διπλή μάσκα οι ανεμβολίαστοι σε χώρους εργασίας και μονή οι εμβολιασμένοι ή μελλοντικά να αποφασιστεί να μη φοράνε μάσκα. Αυτά πρέπει φυσικά να τα δούμε με δεδομένα, αλλά και με γνώμονα το πόσο είναι πρακτικά εφαρμόσιμα.

Ο κ. Σύψας είπε πως η Επιτροπή δεν εισηγήθηκε ποτέ να βγουν οι μάσκες σε εξωτερικούς χώρους. Τι συνέβη; Επικοινωνήθηκε λάθος;

Η απόφαση η δικιά μας ήταν σωστή και η κυβέρνηση πολύ σωστά το έβγαλε. Νομίζω υπήρξε μια παρερμηνεία στον τρόπο που μεταφέρθηκε το μήνυμα. Η απόφαση ήταν δεν φοράμε μάσκα σε εξωτερικούς χώρους εφόσον δεν βρισκόμαστε σε χώρους συνάθροισης. Το πώς ήταν οι τίτλοι στα ΜΜΕ, το πώς μεταφέρθηκε και πώς το εισέπραξε ο κόσμος, έφερε πράγματι μια γενικότερη χαλάρωση.

Πρέπει να μας γίνει συνήθεια. Όταν ήταν υποχρεωτική σε εξωτερικούς χώρους, κάποιος συνέχιζε να τη φοράει μπαίνοντας στο κτίριο της εργασίας του. Τώρα που δεν φοράει έξω, πρέπει να γίνει συνήθεια ως αυτοματισμός να τη φορέσει πριν μπει στο κτίριο. Όπως και στο ασανσέρ της πολυκατοικίας επιστρέφοντας στο σπίτι, πριν μπει στο δικό του χώρο. Στη στάση του λεωφορείου τη φοράμε, αφού ούτως ή άλλως θα τη βάλουμε μέσα στο λεωφορείο. Ή στην ουρά έξω από το κατάστημα.

Βασίλης Ιγνατιάδης (iatronet.gr)