Στα υψηλότερα επίπεδα από το 2011 διαμορφώθηκε ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο, φτάνοντας το 3,4%, με την εξέλιξη αυτή να οφείλεται αφενός στον υπερδιπλασιασμό της τιμής του φυσικού αερίου, στις πολύ μεγάλες αυξήσεις στα καύσιμα, αλλά και στις ευρείες ανατιμήσεις που καταγράφονται πλέον σε πολλά τρόφιμα. Το τελευταίο δε, αναμένεται να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη πίεση στα ευάλωτα οικονομικά νοικοκυριά, δεδομένου του γεγονότος ότι το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού τους κατευθύνεται στην αγορά τροφίμων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), η τιμή του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί μέσα σε ένα χρόνο κατά 132,3%, του πετρελαίου θέρμανσης κατά 45,9%, του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 18,9%, των καυσίμων κατά 22,3%. Σημαντικές ανατιμήσεις πλέον παρατηρούνται και σε τρόφιμα. Στο ελαιόλαδο και στα λαχανικά, που εδώ και μήνες βρίσκονται σε τροχιά μεγάλων ανατιμήσεων και στα οποία η αύξηση τιμής είναι σε ετήσια βάση 22,1% και 9,3% αντιστοίχως, προστίθενται και άλλα προϊόντα, όπως οι πατάτες, με την τιμή τους να είναι αυξημένη κατά 9,1%, το ψωμί κατά 3,9%, τα πουλερικά κατά 8,5%, τα ψάρια κατά 7,9%. Συνολικά στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» καταγράφεται αύξηση του δείκτη τιμών κατά 3% τον Οκτώβριο του 2021 σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2020.
Το χειρότερο ίσως είναι ότι, παρά τις αρχικές προβλέψεις για αποκλιμάκωση του δείκτη τιμών καταναλωτή προς το τέλος του τρέχοντος έτους, όλες οι ενδείξεις συνηγορούν στο ακριβώς αντίθετο. Σύμφωνα με εκπροσώπους μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, ακόμη δεν έχουν περάσει στις τιμές καταναλωτή όλες οι αυξήσεις που περιλαμβάνονται στους τιμοκαταλόγους που έχουν παραλάβει από τους προμηθευτές, αυξήσεις που αναμένεται να τις δούμε μέχρι το τέλος του 2021. Επίσης, εταιρείες οι οποίες δεν έχουν προχωρήσει ακόμη σε ανατιμήσεις, διότι είχαν αποθέματα σε πρώτες ύλες τις οποίες είχαν αγοράσει φθηνότερα, θα προβούν σε αυξήσεις τιμών τον επόμενο χρόνο.
Τα νέα από τη διεθνή οικονομική σκηνή κάθε άλλο παρά αισιοδοξία επιτρέπουν. Και αυτό διότι μπορεί να ξεκίνησε η αποκλιμάκωση της τιμής του φυσικού αερίου ύστερα από την απόφαση της Ρωσίας να αυξήσει τις προμήθειες προς την Ευρώπη, όμως δεν παρατηρείται ανάλογη αποκλιμάκωση στις διεθνείς τιμές σειράς βασικών πρώτων υλών για τρόφιμα. Ο δείκτης τιμών τροφίμων του FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ) έφτασε τον Οκτώβριο του 2021 στα υψηλότερα επίπεδα από το Ιούλιο του 2011, εξέλιξη που αποδίδεται στη νέα αύξηση των τιμών στα δημητριακά, στα φυτικά έλαια και στα γαλακτοκομικά. Την ίδια ώρα, μπορεί να παρατηρείται μικρή μείωση των ναύλων για τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων από την Κίνα, αυτά παραμένουν όμως τουλάχιστον τετραπλάσια σε σύγκριση με πέρυσι.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε πρόσφατη ανάλυσή της η Τράπεζα Πειραιώς εκτίμησε ότι ο πληθωρισμός στην Ελλάδα είναι πιθανό να διατηρηθεί σε επίπεδα άνω του 4% έως το τέλος του δευτέρου τριμήνου 2022 και μετά θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται με ταχείς ρυθμούς. Συνέπεια όλων αυτών είναι ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί στα επίπεδα του 1,2% το 2021, αλλά θα «σκαρφαλώσει» στο 3,8% το 2022.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τελευταία φορά που ο πληθωρισμός βρέθηκε σε επίπεδα 3% και άνω ήταν τον Οκτώβριο του 2011. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή ακολούθησε στη συνέχεια σταθερά καθοδική πορεία και το 2013 η ελληνική οικονομία εισήλθε στο φάσμα του αρνητικού πληθωρισμού, κάτι που διήρκεσε έως και το 2016. Ο αρνητικός πληθωρισμός επανήλθε τον περυσινό Απρίλιο λόγω πανδημίας.

Δήμητρα Μανιφάβα (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)