Την ερχόμενη Παρασκευή 11 Ιανουαρίου, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα γνωρίζει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στη Βουλή της ΠΓΔΜ για την υπερψήφιση των συνταγματικών αλλαγών που οδηγούν στην εκ των πραγμάτων κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών. Ανάλογα με τη στάση που θα τηρήσει η αξιωματική αντιπολίτευση, το VMRO-DPMNE, η ψηφοφορία στη Βουλή της ΠΓΔΜ, όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές των Σκοπίων, μπορεί να γίνει ακόμα και στις 9 Ιανουαρίου, την ημέρα δηλαδή έναρξης της κοινοβουλευτικής διαδικασίας και, το αργότερο στις 12 Ιανουαρίου, αν εξαντληθούν όλα τα διαδικαστικά όρια. Εάν συνυπολογισθούν και πιθανές θεσμικές κωλυσιεργίες από πλευράς του προέδρου της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ, ίσως αυτή η ημερομηνία να μετατεθεί το αργότερο στις 15 Ιανουαρίου. Με βάση αυτή την ημερομηνία (15/1) έχουν γίνει έως αυτή τη στιγμή και οι περισσότερες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων, όπως ο Δ. Τζανακόπουλος, για αποφάσεις του κ. Τσίπρα μετά τις 18 Ιανουαρίου.
Είναι εμφανές ότι ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ έχει επιλέξει μια «fast-track» διαδικασία, σε μια προσπάθεια να επιδείξει κατ’ αυτόν τον τρόπο την προσήλωση των Σκοπίων στην ταχεία δρομολόγηση της λύσης. Επ’ αυτού, ο κ. Ζάεφ φέρεται πεπεισμένος ότι σε αυτή, την τρίτη και τελική ψηφοφορία για την έγκριση των αλλαγών στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, μπορεί να επιτύχει πλειοψηφία ακόμα και μεγαλύτερη των 80 βουλευτών οι οποίοι απαιτούνται.
Κινητικότητα
Σε κάθε περίπτωση ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να ανακοινώσει τις αποφάσεις του, σε λίγες ημέρες από σήμερα, είτε αυτές οδηγούν σε δρομολόγηση των κοινοβουλευτικών διαδικασιών στην Αθήνα άμεσα, είτε τον Μάρτιο. Δεδομένης της έντονης κινητικότητας που έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες εβδομάδες σε Αθήνα και εξωτερικό, το σενάριο του Μαρτίου μοιάζει λιγότερο πιθανό. Πάντως, εκείνο που είναι απολύτως σαφές είναι πως η συμφωνία των Πρεσπών και η διαδικαστική δρομολόγησή της, από την κύρωσή της στη Βουλή μέχρι το πρωτόκολλο εισδοχής της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ που θα ψηφιστεί σε δεύτερο χρόνο, αποτελούν στοιχεία ενταγμένα στην εκλογική αφήγηση του πρωθυπουργού.
Τόσο στην Αθήνα όσο και στα Σκόπια, επισημαίνεται ότι η πρώτη χώρα που θα ψηφίσει το πρωτόκολλο εισδοχής στο ΝΑΤΟ θα είναι η Ελλάδα. Σημαντική, βεβαίως, είναι και η χρονική στιγμή που θα επιλέξει για να ανακοινώσει την αποχώρησή του από την κυβέρνηση ο υπ. Εθνικής Αμυνας και πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος.
Η ταχύτατη δρομολόγηση της κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών, σε συνδυασμό με την επίσκεψη της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ στην Αθήνα στις 10 και 11 Ιανουαρίου (δηλαδή ενδεχομένως ενώ η συμφωνία των Πρεσπών έχει ήδη εγκριθεί από την πλευρά της ΠΓΔΜ), υποδηλώνει, αν δεν αναδεικνύει, και το πλαίσιο πιέσεων που υφίσταται ώστε να ολοκληρωθούν ταχέως οι διαδικασίες ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ, πλέον ως «Βόρεια Μακεδονία». Στην Αθήνα αλλά και στα Σκόπια αρνούνται ότι η διαδικασία συντελείται κάτω από πιέσεις, ωστόσο είναι απολύτως σαφές πως στο ΝΑΤΟ, αλλά και στην Ε.Ε. υπάρχει επείγουσα ανάγκη για την προβολή ενός θετικού παραδείγματος, έπειτα από αρκετά χρόνια κακοδαιμονιών και αρνητικών εξελίξεων σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο. Επ’ αυτού δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι η συμφωνία των Πρεσπών έχει χαρακτηριστεί από πολλούς υπόδειγμα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη λήξη και άλλων «παγωμένων συγκρούσεων» στην ευρύτερη περιοχή, όπως αυτή ανάμεσα σε Σερβία και Κόσοβο.
Οι διαδικασίες κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών στα Σκόπια και, έπειτα, στην Αθήνα, ουσιαστικά θα οδηγήσουν στην εμφάνιση μιας «νέας» χώρας στον παγκόσμιο χάρτη, της «Βόρειας Μακεδονίας». Για την πλευρά της ΠΓΔΜ είναι σημαντικό να κυρωθεί ταχέως το πρωτόκολλο εισδοχής της χώρας στο ΝΑΤΟ και από τα 29 κοινοβούλια των κρατών-μελών του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Φαίνεται ότι στις περισσότερες πρωτεύουσες υπάρχει βούληση αυτό να ολοκληρωθεί το ταχύτερο δυνατόν. Παράλληλα, θα ξεκινήσει ένας μακρόχρονος αγώνας, σε πολλαπλά επίπεδα πλέον, για την ολοκλήρωση σημείων της συμφωνίας των Πρεσπών, τα οποία απαιτούν προσοχή και ενασχόληση με πολύ ευαίσθητες λεπτομέρειες.
Οι εμπορικές ονομασίες
Σε ό,τι αφορά τα εμπορικά σήματα και επωνυμίες και τις εμπορικές ονομασίες, αναμένεται ότι η πρόβλεψη της συμφωνίας για διευθέτηση των ζητημάτων από τους ίδιους τους εκπροσώπους παραγωγών και επιχειρηματιών (με τη διευκόλυνση φυσικά των δύο κρατών) θα οδηγήσει σε αποτελέσματα, λόγω του εκ των πραγμάτων πρακτικού χαρακτήρα που έχει η αγορά. Περισσότερο αργόσυρτη και λιγότερο πρακτική ίσως αποδειχθεί η διαδικασία για την επίλυση ζητημάτων που αφορούν τα τοπωνύμια και τις ταμπέλες που υπάρχουν στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ.
Τους αμέσως επόμενους μήνες αναμένεται, επίσης, να φανεί αν υπάρχει χρόνος ώστε τα σχολικά εγχειρίδια στην ΠΓΔΜ να αλλάξουν, ώστε ήδη στο σχολικό έτος 2019-20 να διδάσκεται το μάθημα της Ιστορίας με βάση τη νέα, αναθεωρημένη εκδοχή του μαθήματος. Για την Αθήνα παραμένει βασικός στόχος η αναθεώρηση των σχολικών βιβλίων Ιστορίας να γίνει πριν από το καλοκαίρι, ώστε να καταγραφεί ένα ακόμα πρακτικό αποτέλεσμα της συμφωνίας των Πρεσπών, που συνδέεται και με μια από τις βασικές ενστάσεις που η Αθήνα είχε τα τελευταία 28 χρόνια για την ευρωατλαντική πορεία της ΠΓΔΜ, δηλαδή την καλλιέργεια του αλυτρωτισμού μέσα από την παραχάραξη της Ιστορίας.
Επιπλέον, αν το συγκεκριμένο αίτημα δεν δρομολογηθεί άμεσα, θα μπορούσε να μετατραπεί σε αργόσυρτη εκκρεμότητα, αν η ΠΓΔΜ εισέλθει τον Ιούλιο στο ΝΑΤΟ και, ως εκ τούτου, χάσει το κίνητρο, δεδομένου ότι η ένταξη στην Ε.Ε. μάλλον αργεί για αρκετά χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι για την αφαίρεση αλυτρωτικού περιεχομένου από τα σχολικά εγχειρίδια, ώστε αυτά να ανταποκρίνονται στο πνεύμα της συμφωνίας των Πρεσπών, οι δύο πλευρές έχουν συστήσει μια κοινή διυπουργική επιτροπή, η οποία έχει ήδη συνεδριάσει. Από την ελληνική πλευρά έχει παρατηρηθεί ότι τα βήματα που γίνονται στην ΠΓΔΜ στο συγκεκριμένο ζήτημα είναι μάλλον διστακτικά.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΕΔΟΣ (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)