Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή της ορθοδοξίας και για αυτό το λόγο ποικίλλουν τα έθιμα που σχετίζονται με αυτό. Πριν ακόμα ξεκινήσει η Μεγάλη εβδομάδα, από την Ανάσταση του Λαζάρου, αλλά και μετά την Κυριακή του Πάσχα, οι Χριστιανοί κρατούν τις παραδόσεις και τιμούν τον τόπο από τον οποίο προέρχονται διατηρώντας ευλαβικά τα ήθη και τα έθιμα της κάθε περιοχής.

 Σε αυτό το άρθρο ετοιμαστείτε να ταξιδέψετε στην πανέμορφη Θεσσαλία και να ανακαλύψετε τις ιδιαίτερες παραδόσεις της, οι οποίες είναι βαθιά ριζωμένες στο πέρασμα των χρόνων. Τα Τρίκαλα, η Καρδίτσα, ο Βόλος και η Λάρισα σας προσκαλούν σε μια μαγευτική περιπέτεια γεμάτη εικόνες και μεθυστικά αρώματα που θα αφυπνίσουν όλες σας τις αισθήσεις…

Τρίκαλα

Πρώτη στάση στη διαδρομή μας είναι ο νομός Τρικάλων. Στη Θεόπετρα και στον Πλάτανο θα συναντήσουμε ένα έθιμο την ώρα ακριβώς της Ανάστασης. Οι άντρες της περιοχής όλη τη Μεγάλη εβδομάδα έχουν συλλέξει πουρνάρια, τα οποία μια ομάδα αγοριών θα περιλάβει και το Μεγάλο Σάββατο, λίγο πριν την Ανάσταση, θα ανέβουν σε ένα βράχο 200 μέτρων. Τη στιγμή που θα γίνει η Ανάσταση οι νέοι θα βάλουν φωτιά στα πουρνάρια. Μέσω αυτού του εθίμου παγιώθηκε η αντίληψη πως η Πέτρα είναι ιερή, είναι η πέτρα του Θεού και από εκεί ονομάστηκε και η περιοχή Θεόπετρα.

Καρδίτσα

Φτάνοντας στη Καρδίτσα συναντάμε ένα παρόμοιο έθιμο. Σε διάφορες περιοχές της, πριν το Πάσχα, οι άντρες μαζεύουν πουρνάρια το οποία όμως το Μεγάλο Σάββατο στοιβάζονται σε σχήμα πυραμίδας μπροστά από τον περίβολο της εκκλησίας. Όταν ο ιερέας πει «Δεύτε λάβετε φως» τότε βάζουν φωτιά στα πουρνάρια και το φως τους συμβολίζει την αιωνιότητα και τη διάλυση του σκοταδιού που επήλθε με την Ανάσταση του Χριστού. Το έθιμο αυτό ονομάζεται «Αφανός» ή «Αναφανός».

Βόλος

Τα καλύτερα πακέτα διακοπών Πάσχα για φέτος σε περιμένουν και επόμενος σταθμός είναι η Μακρινίτσα. Κάποτε υπήρχε ένα έθιμο που η Ανάσταση γινόταν το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα. Οι κάτοικοι μαζευόντουσαν στην κεντρική πλατεία και μετά την Ανάσταση κρέμαγαν στο μεγάλο πλάτανο ένα ομοίωμα του Ιούδα. Το κεφάλι του αντικατοπτρίζονταν με μια κολοκύθα γεμάτη κόκκινη μπογιά. Πυροβολούσαν λοιπόν το σώμα και ιδιαίτερα την κολοκύθα, ώστε να χυθεί η μπογιά και οι υπόλοιποι να φωνάξουν «να το αίμα που τρέχει». Τότε έκοβαν το σύρμα με το οποίο είχαν κρεμάσει το ομοίωμα και τα παιδιά έπεφταν πάνω σε αυτό ώστε να το σκίσουν. Λόγω της βαρβαρότητας του εθίμου αυτού δεν τελείται πλέον.

Λάρισα

Ο τελευταίος προορισμός για αυτό το μαγικό ταξίδι είναι η Λάρισα. Στον δήμο της Ελασσόνας υπάρχει ένα ιδιαίτερο έθιμο. Την παραμονή της Ανάστασης του Λαζάρου οι γυναίκες και τα κορίτσια της περιοχής, ή αλλιώς οι Λαζαρίνες, μάζευαν λουλούδια από τα χωράφια και στόλιζαν μικρά καλαθάκια. Με παραδοσιακές στολές ξεκινούσαν από την κεντρική πλατεία και πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι χόρευαν και τραγουδούσαν λαζαριανά τραγούδια καταλήγοντας στο προαύλιο της εκκλησίας. Το έθιμο προέρχεται από τα αρχαία κάλαντα και θεωρούνται ως συνέχεια αυτών της πρωτοχρονιάς.

Σε μια άλλη περιοχή, την Νίκαια, μετά την Ανάσταση και τη Θεία Λειτουργία μαζεύονται έξω από την εκκλησία παρέες και χορεύουν ψάλλοντας το «Χριστός Ανέστη». Αφού τελείωνε ο χορός οι άντρες θα πάλευαν με σκοπό να κερδίσουν ένα μαντήλι με λίγα χρήματα που τα προσέφερε η εκκλησία μέσω του ιερέα και της εκκλησιαστικής επιτροπής. 

Τα Πασχαλόγιορτα  είναι ένα καθιερωμένο έθιμο με παραδοσιακά τραγούδια χορωδιακού χαρακτήρα χωρίς μουσική και το χορό του Μεγαλόβρυσου Αγιάς. Άντρες και γυναίκες χορεύουν σε δύο σειρές και κάθε στίχος τραγουδιέται πρώτα από τις γυναίκες και στη συνέχεια οι άντρες τον επαναλαμβάνουν. Παλαιότερα η γιορτή αυτή πραγματοποιούνταν σε όλη τη διάρκεια των εορτών του Πάσχα, όμως πλέον έχει επικρατήσει να γίνεται την Τρίτη ημέρα του Πάσχα μετά τη λειτουργία. Στους επισκέπτες προσφέρονται διάφορα πασχαλινά παραδοσιακά εδέσματα.

 

Η Θεσσαλία όμως σας έχει μια ακόμη έκπληξη… το έθιμο του Άη Γιώργη του Μαντηλά. Στις περιοχές με εκκλησία αφιερωμένη στη μνήμη του, οι νέοι φορούν στη μέση τους μαντήλια, που αντιπροσωπεύουν τα τάματα των πιστών. Έπειτα σκαρφαλώνουν σε κάποιο βράχο και τα κρεμούν. Κατεβαίνοντας παίρνουν τα περσινά και τα μοιράζουν ως φυλαχτό. Η προέλευση του εθίμου αυτού εικάζεται ότι έχει τις ρίζες του στην Τουρκοκρατία. Μια λαϊκή παράδοση αναφέρει πως μια Τουρκάλα προσευχήθηκε στον Άγιο Γεώργιο για να κάνει καλά τον άντρα της και ως ευχαριστία που τον γιάτρεψε του πρόσφερε ένα μαντήλι. Έτσι η Μονή από τότε ονομάστηκε Άγιος Γεώργιος Μαντηλάς.

Φέτος το Πάσχα η Θεσσαλία σας συστήνει την ομορφιά του ορεινού τουρισμού μέσα από τα ιδιαίτερα έθιμά της που τη χαρακτηρίζουν και έχουν μείνει αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου. Μικρές περιοχές που κρύβονται όσο καλύτερα μπορούν από το μαζικό τουρισμό διατηρώντας τις παραδόσεις τους και φιλόξενοι άνθρωποι έτοιμοι να σας χαρίσουν στιγμές χαράς και να γεμίσουν τις μέρες σας με εμπειρίες που δεν θα ξεχάσετε ποτέ…