Καμπανάκι κρούει ο ΠΟΥ για την εξάπλωση των κρουσμάτων από την ευλογιά των πιθήκων – mpox. Ο οργανισμός κήρυξε τη διεθνή κοινότητα στο υψηλότερο επίπεδο συναγερμού.

«Σήμερα, συνεδρίασε η επιτροπή για την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης και με ενημέρωσε ότι θεωρεί ότι η κατάσταση αποτελεί έκτακτη ανάγκη για τη δημόσια υγεία. Συμμερίζομαι αυτήν την άποψη», ανακοίνωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους.

«Είναι σαφές ότι απαιτείται μια συντονισμένη διεθνής αντίδραση για να σταματήσει η έξαρση των κρουσμάτων και να σωθούν ζωές», τόνισε.

Ωστόσο, χρειάζεται να επισημανθεί ότι για την πρόληψη και την καταπολέμηση του ιού υπάρχει εμβόλιο, το οποίο συστήνεται από τους ειδικούς.

Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων

Η πρώην ευλογιά των πιθήκων είναι σπάνια ιογενής λοίμωξη, η οποία μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που απαντώνται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.

Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος ή/και μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση.

Τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυαλγίες, οσφυαλγία, λεμφαδενοπάθεια, ρίγος και εξάντληση, ενώ συνήθως εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα 1 με 5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.

Παρότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία, οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως σε λίγες εβδομάδες. Στο πλαίσιο πρόληψης από την τρέχουσα εβδομάδα (22 Ιουλίου 2024) θα είναι διαθέσιμος ο εμβολιασμός έναντι της ευλογιάς τύπου mpox.

Σε ποιους συστήνεται το εμβόλιο;

Το εμβόλιο Jynneos συνιστάται για άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό ευλογιάς mpox και ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες υψηλού κινδύνου:

  • Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (MSM), άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες και γυναίκες, και  διεμφυλικά άτομα. Όλα τα άτομα από τις παραπάνω ομάδες θεωρούνται αυξημένου κινδύνου αν έχουν πρόσφατο ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων, δηλαδή όσοι έχουν περισσότερους από 5 ευκαιριακούς συντρόφους ή έχουν μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ένα τουλάχιστον) τους τελευταίους 3 μήνες.
  • Επαγγελματίες υγείας οι οποίοι εργάζονται σε χώρους με υψηλό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς mpox (π.χ. εργαστήρια, ειδικές μονάδες).
  • Άτομα τα οποία έχουν έρθει σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού της ευλογιάς mpox, σε διάστημα 4 έως και 14 ημερών μετά από την έκθεση, εφόσον δεν έχουν αναπτύξει συμπτώματα, ανεξαρτήτως φύλου.
  • Άτομα που έχουν συχνή και στενή επαφή με τις προηγούμενες κατηγορίες.

Μεταξύ των ατόμων που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο εμβολιασμός των ανοσοκατασταλμένων ατόμων.

Να σημειωθεί ότι δεν είναι απαραίτητο να δηλώνεται η συγκεκριμένη ομάδα στην οποία ανήκουν οι ενδιαφερόμενοι όταν προσέρχονται για εμβολιασμό έναντι του mpox.

Πού μπορείτε να εμβολιαστείτε

Ο εμβολιασμός έναντι του mpox πραγματοποιείται προς το παρόν στην Αθήνα στα παρακάτω εμβολιαστικά κέντρα:

  • Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νοσημάτων: ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΥΓΓΡΟΣ
  • Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο: ΑΤΤΙΚΟN

Πώς μεταδίδεται

Η mpox ή ευλογιά των πιθήκων, όπως ήταν η παλαιότερη ονομασία της, είναι μια ιογενής ασθένεια που μεταδίδεται από τα ζώα στους ανθρώπους.

Μπορεί επίσης να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη στενή σωματική επαφή.

Συνολικά έχουν καταγραφεί 38.465 κρούσματα σε 16 χώρες της Αφρικής από τον Ιανουάριο του 2022. Από αυτούς τους ασθενείς οι 1.456 πέθαναν.

Φέτος, παρατηρείται αύξηση των κρουσμάτων κατά 160%, σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με τα δεδομένα που έδωσαν στη δημοσιότητα τα αφρικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (Africa CDC) την προηγούμενη εβδομάδα.

Νέο πιο επικίνδυνο στέλεχος του ιού

Στην ήπειρο εξαπλώνεται ένα νέο στέλεχος που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό τον Σεπτέμβριο του 2023 και ονομάστηκε Clade Ib. Το στέλεχος αυτό είναι πιο θανατηφόρο και μεταδίδεται ευκολότερα από τα προηγούμενα.

Αν κάποιος προσβληθεί από το Clade Ib μπορεί να εμφανίσει δερματικά εξανθήματα σε όλο το σώμα, ενώ με τα προηγούμενα στελέχη τα εξανθήματα περιορίζονταν στο στόμα, το πρόσωπο ή τα γεννητικά όργανα.

Το πρώτο κρούσμα της ευλογιάς των πιθήκων σε ανθρώπους εντοπίστηκε το 1970 στη ΛΔ του Κονγκό (το πρώην Ζαΐρ), όπου είχε εξαπλωθεί ο υποτύπος Clade I. Έκτοτε, η ασθένεια παρέμενε περιορισμένη στις χώρες τις δυτικής και της κεντρικής Αφρικής και οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονταν από την επαφή τους με ζώα.

Το 2022 ξέσπασε επιδημία που επεκτάθηκε σε σχεδόν 100 χώρες όπου η ασθένεια δεν ήταν ενδημική.

Η ασθένεια προσέβαλε κυρίως ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες. Τον Ιούλιο του 2022 ο ΠΟΥ κήρυξε παγκόσμιο συναγερμό αλλά περίπου έναν χρόνο αργότερα, τον Μάιο του 2023, τον ήρε. Καταγράφηκαν περίπου 90.000 κρούσματα και 140 θάνατοι.

tovima.gr