Τον Μάιο «κληρώνει» η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, ενώ ταυτόχρονα θα ενταχθούν στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού σε πρώτη φάση τουλάχιστον 3.000 περιοχές της χώρας και συνολικά 7.000 περιοχές. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο από την ένταξη των νέων περιοχών στο καθεστώς των αντικειμενικών αξιών το οικονομικό επιτελείο προσδοκά έσοδα ύψους 400-500 εκατ. ευρώ, ενώ σημαντικό θα είναι το «κέρδος» από την αύξηση των τιμών που ισχύουν κατά 50% σύμφωνα και με τη μνημονιακή δέσμευση.
Η πρώτη επέκταση του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού, όπως αναφέρουν εξάλλου και κορυφαία στελέχη του οικονομικού επιτελείου, αφορά κατά κύριο λόγο περιοχές-φιλέτα, δηλαδή ζώνες σε νησιά και άλλους τουριστικούς προορισμούς.
Από την άλλη πλευρά οι περιοχές που θα παραμείνουν εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού είναι κυρίως ορεινές ή απομακρυσμένες, με χαμηλή συνήθως εμπορική αξία, στις οποίες είναι δύσκολο προς το παρόν να υπολογιστεί η αξία τους. Αξίζει να σημειωθεί εξάλλου ότι σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν ήδη αναληφθεί από τον Μάιο θα πρέπει να υπάρξει ένας μόνιμος μηχανισμός επικαιροποίησης των τιμών, με στόχο να ευθυγραμμίζονται με αυτές της αγοράς. Υπενθυμίζεται ότι ο εν λόγω μηχανισμός θα λειτουργεί με τροφοδότηση τιμών από πολλαπλές πηγές, όπως είναι οι αγοραπωλησίες, μεσιτικά γραφεία, τράπεζες και ανεξάρτητες υπηρεσίες, όπως είναι η Τράπεζα της Ελλάδος.
Θα πρέπει να αναφερθεί ωστόσο ότι η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και η ένταξη στο σύστημα νέων περιοχών θα φέρει και τη δεύτερη μείωση κατά 10% του ΕΝΦΙΑ, όπως έχει ήδη δεσμευτεί η κυβέρνηση, προκειμένου να μετριαστούν οι επιβαρύνσεις στους ιδιοκτήτες ακινήτων. Σε κάθε περίπτωση η μείωση του ΕΝΦΙΑ δεν θα είναι οριζόντια, αλλά μεσοσταθμική με βάση και τις νέες αντικειμενικές αξίες που θα προκύψουν και για να επιτευχθεί ο εν λόγω στόχος θα ληφθεί υπ’ όψιν σε ποιες περιοχές θα ανέβουν οι τιμές και σε ποιεςθα μειωθούν, ώστε με τις κατάλληλες παρεμβάσεις να μην απολέσουν οι ιδιοκτήτες τα οφέλη που είδαν και από την πρόσφατη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 22% μεσοσταθμικά.
Με βάση τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες θα συμβάλει στην αύξηση του ύψους των εσόδων σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας, όπου σήμερα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι των εμπορικών, καθώς και σε περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων, όπως π.χ. σε πολυτελή παραθεριστικά θέρετρα, όπου ως τώρα δεν λαμβάνονταν υπ’ όψιν. Με αυτήν άλλωστε την παρέμβαση αναμένεταιότι θα δοθεί η δυνατότητα για περαιτέρω μείωση των βαρών στους πολίτες που κατέβαλλαν δυσανάλογα υψηλούς φόρους ακίνητης περιουσίας.
Στο στόχαστρο του ΥΠΟΙΚ
Είναι αξιοσημείωτο ότι, με βάση τις μελέτες που έχουν γίνει από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών στην Αττική, χαρακτηριστικές περιπτώσεις περιοχών που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος και θα ενταχθούν την άνοιξη στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών είναι η περιοχή Τουρκοβούνια πάνω από το Γαλάτσι και το Ψυχικό, η περιοχή του Σισμανογλείου στα σύνορα Αμαρουσίου - Μελισσίων, ο Παράδεισος Αμαρουσίου, το Πολύδροσο Χαλανδρίου - Αμαρουσίου, η περιοχή Μπαλάνα στον Γέρακα και κομμάτι της Νέας Μάκρης Αττικής.
Στο μάτι φυσικά της εφορίας μπαίνει και το νησί των ανέμων, η Μύκονος, που αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων τουριστών και γίνονται κάθε χρόνο εκατοντάδες αγοραπωλησίες ακινήτων σε εντυπωσιακά υψηλά ποσά, όπου πολλές περιοχές και ολόκληροι οικισμοί παραμένουν εκτός αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού των αξιών ακινήτων, όπως είναι το Καλό Λιβάδι, η Ψαρού, η Ελιά, το Μπλιντρί (super paradise), ο Άγιος Λάζαρος κ.τ.λ. Σε αυτές τις περιοχές αναμένονται να καθιερωθούν τιμές ζώνης οι οποίες θα πλησιάζουν σημαντικά τις πραγματικές τιμές. Επίσης, σε άλλα νησιά του Αιγαίου, όπως είναι η Κάλυμνος, εντός αντικειμενικού συστήματος είναι μόνο η Χώρα, ενώ το ίδιο συμβαίνει και στην Κω, όπως εκτός παραμένει η Κάρπαθος και άλλα νησιά. Ακόμη, στην Ηλεία υπάρχουν οικισμοί και περιοχές κοντά στη Ζαχάρω και στο Κατάκολο που παραμένουν εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού, ενώ εκτός αντικειμενικών αξιών παραμένουν περιοχές στην Ανδραβίδα.
Αναπροσαρμογή σε 20 φόρους
Οι φόροι που θα επηρεαστούν από τις μεταβολές στις αντικειμενικές αξίες είναι πολυάριθμοι: 1) Ο φόρος επί των τεκμαρτών εισοδημάτων τα οποία προσδιορίζονται βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών των φορολογουμένων. 2) Ο φόρος επί του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης ή από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας. 3) Ο κύριος ΕΝΦΙΑ φυσικών και νομικών προσώπων και ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων. 4) Το τέλος ακίνητης περιουσίας, που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω της ΔΕΗ. 5) Ο ΦΠΑ 24%, που επιβάλλεται στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία (έχει ανασταλεί έως το τέλος του 2022). 6) Ο φόρος μεταβίβασης . 7) Ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων. 8) Ο φόρος ανταλλαγής-συνένωσης οικοπέδων. 9) Ο φόρος διανομής ακινήτων. 10) Ο δημοτικός φόρος που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης). 11) Τα τέλη υπέρ Ταμείου Νομικών, που επιβαρύνουν τα μεταβιβαστικά συμβόλαια. 12) Το πρόσθετο τέλος μεταγραφής συμβολαίων. 13) Ο φόρος δωρεάς ακινήτων. 14) Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτων. 15) Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτων. 16) Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο. 17) Τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαίρετων κτισμάτων. 18) Τα πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής νέων αυθαιρέτων. 19) Οι εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη ακινήτων στα σχέδια πόλεων. 20) Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις αξίες των ακινήτων τα οποία κατέχουν στην Ελλάδα υπεράκτιες εταιρείες.
Γιώργος Κούρος (Η Ναυτεμπορική)