Μάστιγα της σύγχρονης κοινωνίας τείνει να γίνει η παραμέληση ανηλίκων, που παρουσιάζουν ραγδαία αύξηση, όπως επισημάνθηκε στην ημερίδα του Δήμου Βόλου με θέμα: «Κακοποίηση/Παραμέληση Παιδιών» μας αφορά όλους.

Η εισαγγελέας ανηλίκων Βόλου Σοφία – Μαρία Βαΐτση έκανε μια πολύ ενδιαφέρουσα εισήγηση και παρέθεσε στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία την τελευταία τετραετία, από την Εισαγγελία Ανηλίκων Βόλου παραγγέλθηκε προς τις κοινωνικές υπηρεσίες η διενέργεια συνολικά 170 κοινωνικών ερευνών για τις συνθήκες διαβίωσης ισάριθμων οικογενειών με ανήλικα παιδιά και σχηματίσθηκαν ισάριθμοι κοινωνικοί φάκελοι.

Από τις περιπτώσεις αυτές σε 145 οικογένειες διαπιστώθηκε παραμέληση των ανηλίκων παιδιών τους σε ήπιο ή και μέτριο βαθμό, η οποία και αντιμετωπίστηκε επιτυχώς από τις κοινωνικές υπηρεσίες με συμβουλευτική υποστήριξη παιδιών και γονέων για ικανό χρονικό διάστημα, ενίοτε και με ψυχολογική υποστήριξη αυτών από το Κέντρο Ψυχικής Υγείας.

Σε 25 οικογένειες διαπιστώθηκε σοβαρή παραμέληση των ανηλίκων τέκνων τους, που αγγίζει ή και υπερβαίνει τα όρια της ψυχικής και σωματικής κακοποίησης, η οποία και αντιμετωπίστηκε με την άμεση προσωρινή αφαίρεση με διάταξη του Εισαγγελέα Ανηλίκων και τη μετέπειτα οριστική αφαίρεση με δικαστική απόφαση, της επιμέλειας, ακόμη και της γονικής μέριμνας των ανηλίκων από τους γονείς τους.
Τα παιδιά 11 από τις 25 οικογένειες ανατέθηκαν στην επιμέλεια και φροντίδα άλλων συγγενικών τους προσώπων (παππούς, γιαγιά, θείοι, ακόμη και στενοί οικογενειακοί φίλοι, ή και πνευματικοί γονείς), και τα παιδιά δεκατεσσάρων 14 οικογενειών σήμερα φιλοξενούνται και διαμένουν σε φορείς προστασίας παιδιών οι οποίοι έχουν αναλάβει την επιμέλειά τους και την κοινωνική τους αποκατάσταση μέσω του θεσμού της αναδοχής, καθώς κανένα φυσικό πρόσωπο του ευρύτερου οικογενειακού και κοινωνικού τους περιβάλλοντος δεν κρίθηκε κατάλληλο να αναλάβει την επιμέλεια και τη φροντίδα τους.

Επίσης τέσσερις μονογονεϊκές οικογένειες απευθύνθηκαν στις κοινωνικές υπηρεσίες και στην Εισαγγελία Ανηλίκων δηλώνοντας πρόσκαιρη αδυναμία να φροντίσουν τα ανήλικα τέκνα τους και επιζητώντας τη στήριξη των τέκνων τους, τα οποία φιλοξενήθηκαν για χρονικό διάστημα έως έξι μηνών μέχρι να ορθοποδήσουν οι γονείς και με τη συνδρομή των κοινωνικών υπηρεσιών να βάλουν την καθημερινότητα και τη ζωή τους σε μία στοιχειώδη τάξη. Οι δύο οικογένειες παρουσίασαν βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους και ανέλαβαν και πάλι τη φροντίδα των παιδιών τους, τα οποία συνεχίζουν να διαβιούν με τη στήριξη και την εποπτεία των κοινωνικών λειτουργών σε εκτέλεση σχετικής μας παραγγελίας, ενώ τα παιδιά των άλλων δύο οικογενειών εξακολουθούν να φιλοξενούνται στο Ορφανοτροφείο Βόλου.

Οι ενδείξεις παραμέλησης

Σύμφωνα με την κα Βαΐτση, το κοινωνικό περιβάλλον μπορεί να αντιληφθεί αν ένα παιδί είναι παραμελημένο από σωματικές ενδείξεις όπως η συνεχής νύστα και κατάπτωση, η κακή υγιεινή, η φιλασθένεια, οι συνεχείς μολύνσεις και τα αφρόντιστα μικροτραύματα, από συναισθηματικές ενδείξεις όπως η έλλειψη ενέργειας και ζωτικότητας, οι μειωμένες δεξιότητες στο παιχνίδι, η κατάθλιψη, το άγχος, η χαμηλή αυτοπεποίθηση και το αίσθημα κατωτερότητας, από ενδείξεις σε γνωστικό επίπεδο, όπως η καθυστερημένη ανάπτυξη στη γλώσσα και στην ομιλία, η ελλειμματική συγκέντρωση, οι μαθησιακές δυσκολίες και η στασιμότητα στο σχολείο, όπως και οι ενδείξεις στη συμπεριφορά (συχνές απουσίες από το σχολείο, διαταραγμένο πρόγραμμα, περιστατικά κλοπής φαγητού από συμμαθητές, ριψοκίνδυνες συμπεριφορές και τάσεις αυτοτραυματισμού προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή άλλων, η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών ή αλκοόλ, η παραβατική συμπεριφορά, και η ακατάλληλη για παιδική ηλικία εμφάνιση και ένδυση).
Οι παραπάνω ενδείξεις ήπιας ή πιο σοβαρής παραμέλησης, είναι που πρέπει να ηχήσουν στο αυτί του συγγενή, του γείτονα, του εκπαιδευτικού, οι οποίοι με τη σειρά τους οφείλουν ως ενεργοί και υπεύθυνοι πολίτες να απευθυνθούν στους αρμόδιους φορείς κοινωνικής προστασίας και προστασίας παιδιού, και στις αρμόδιες Αρχές.

Η κακή άσκηση επιμέλειας

Η εισαγγελέας αναφέρθηκε και στα αίτια παραμέλησης των παιδιών, σημειώνοντας ότι η σοβαρότερη «κακή άσκηση επιμέλειας και γονικής μέριμνας», και δυστυχώς η συνηθέστερη, είναι η περίπτωση των γονέων εκείνων που πάνω από το παιδί τους βάζουν το «εγώ» και τα πάθη τους. Συνήθως πρόκειται για γονείς που θυσιάζουν τον γονεϊκό τους ρόλο στο βωμό του πληγωμένου τους εγωισμού, τοποθετώντας το παιδί τους στη διελκυστίνδα τους επεισοδιακού διαζυγίου τους. Χρησιμοποιούν το παιδί για να πιέσουν συναισθηματικά, να εκβιάσουν ή και να τιμωρήσουν τον εν διαστάσει ή τέως σύντροφό τους, εργαλειοποιώντας το παιδί για την επίτευξη των προσωπικών τους στόχων και μόνο, αδιαφορώντας για τα σοβαρά και ανεπανόρθωτα τις περισσότερες φορές τραύματα που προκαλούν στην ψυχή του.

Η κα Βαΐτση ανέφερε ότι υπάρχουν γονείς που αντικειμενικά αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους έναντι των ανηλίκων τέκνων τους, είτε λόγω σοβαρών οικονομικών προβλημάτων (ανεργίας), είτε λόγω προβλημάτων υγείας (με σοβαρές ασθένειες, ή τοξικοεξαρτώμενοι), χαμηλού μορφωτικού επιπέδου (που κατά την κοινή αντίληψη εντάσσονται στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα), οι οποίοι ωστόσο έχουν αυξημένη την αίσθηση της ευθύνης τους απέναντι στα παιδιά τους, τα οποία λατρεύουν και τα θέτουν ως προτεραιότητα στη ζωή τους, και απευθύνονται στις κοινωνικές υπηρεσίες των δημόσιων φορέων, στις εισαγγελικές ή και αστυνομικές Αρχές, αναζητώντας βοήθεια.

Από την άλλη, υπάρχουν και γονείς που αν και είναι ικανού ή και υψηλού μορφωτικού επιπέδου (που κατά την κοινή αντίληψη εντάσσονται στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα) δεν έχουν συναίσθηση της πραγματικής ευθύνης τους απέναντι στα ανήλικα παιδιά τους, που θεωρούν ότι η ανατροφή ενός παιδιού αρχίζει και τελειώνει στην εξασφάλιση υλικών αγαθών και μόνο, που απορροφημένοι στις ευθύνες και τα άγχη της καθημερινής απαιτητικής ζωής, απουσιάζουν από την καθημερινότητα του παιδιού τους, αναθέτοντας τη διαπαιδαγώγηση και τη φροντίδα του αποκλειστικά στον παππού και τη γιαγιά, ή σε τρίτα πρόσωπα. Σταδιακά, οι γονείς αυτοί αποξενώνονται ψυχικά, χωρίς καν να το καταλάβουν, από το παιδί τους, μη δυνάμενοι να παρακολουθήσουν την ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη.

magnesianews.gr