SOS εκπέμπει ο κλάδος του καφέ, καθώς οι συνεχείς αυξήσεις στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων, αλλά και ο ειδικός φόρος κατανάλωσης πιέζουν τις επιχειρήσεις στον κλάδο, οι οποίες έως τώρα έχουν απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος των ανατιμήσεων.
H τελευταία ανατίμηση στα ράφια του σούπερ μάρκετ ήταν το 2022 , σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, Τάσο Γιάγκογλου, ο οποίος τόνισε πως «Αν συνεχιστεί η ανοδική πορεία θα υπάρξουν ανατιμήσεις ανάλογα με το επίπεδο τιμών που θα αναγκαστεί να αγοράσει μία επιχείρηση. Οι αυξήσεις στο ράφι των σούπερ μάρκετ, θα είναι μεταξύ 5% έως και 15%».
1 δισ. στα κρατικά ταμεία από τον ΕΦΚ
Επανέλαβε την πάγια θέση της Ελληνικής Ένωσης Καφέ για κατάργηση του ΕΦΚ στον καφέ. «Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα είχε ως αποτέλεσμα την μείωση της τιμής στο ράφι κατά τουλάχιστον 10%», ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΕΚ, σε συνάντησή του με δημοσιογράφους.
Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης ανέρχεται στα 2 ευρώ ανά κιλό στον πράσινο (ωμό) καφέ, 3 ευρώ είναι στον έτοιμο εισαγόμενο καφέ και 4 ευρώ είναι στον στιγμιαίο. Από το 2017 έως και το 2023 συνελέγησαν στα κρατικά ταμεία συνολικά 1 δισεκατομμύριο ευρώ από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, τη στιγμή που ο αρχικός προϋπολογισμός του μέτρου ήταν 70 εκατομμύρια ευρώ. Τον πρώτο χρόνο εισπράχθηκαν 90 αντί για 70 εκατ. ευρώ που ήταν ο αρχικός προϋπολογισμός και από τότε βαίνει ανοδικά ο συγκεκριμένος αριθμός έως και το 2023 όπου έφτασε τα 140 εκατ. ευρώ.
Οι επιχειρήσεις του κλάδου προπληρώνουν τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. Όταν πρωτοεπιβλήθηκε ο Ειδικός Φόρος, οι δραστηριοποιούμενες επιχειρήσεις χρειάστηκαν τη διπλάσια ρευστότητα από αυτή που είχαν ανάγκη έως και εκείνη τη στιγμή. Κατά την αρχική του επιβολή, ο φόρος αντιστοιχούσε σε περίπου 80% από την τότε αξία αγοράς του πράσινου καφέ κατά την εισαγωγή του.
Η κατανάλωση στην Ελλάδα
Η κατανάλωση έχει αυξηθεί περίπου 4% με 5% μετά την πανδημία. Το πρώτο τετράμηνο του 2024 είναι 1,6% αυξημένη σε όγκο στα σούπερ μάρκετ σε αντίστοιχο τετράμηνο του 2023. Περίπου 40.000 τόνοι καφέ καταναλώνονται σε ετήσια βάση στην Ελλάδα συνολικά.
Οι ποσότητες που διακινούνται παράνομα στην Ελλάδα υπολογίζονται μεταξύ 10% έως και 15% με βάση της εκτιμήσεις της αγοράς. Υπάρχει πρόθεση να δημιουργηθούν κινητές μονάδες ελέγχου, κίνηση που είναι προς το παρόν άγνωστο πότε θα υλοποιηθεί από πλευράς του υπουργείου Οικονομικών. Προσέγγιση της Ελληνικής Ένωσης Καφέ είναι, μέρος των ετήσιων εσόδων που εισπράττονται από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, να διατίθενται για την καταπολέμηση της παράνομης κατανάλωσης καφέ. Οι μεγαλύτερες ποσότητες λαθραίου καφέ εισάγονται από τα βόρεια σύνορα της χώρας.
Η κατανάλωση έχει αυξηθεί περίπου 4% με 5% μετά την πανδημία
Τάσεις στην αγορά του καφέ και διακύμανση τιμών
Σε σχέση με τις αυξητικές τάσεις που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα στην αγορά του καφέ, υπάρχει άνοδος τιμών στις ποικιλίες Robusta (38% της παγκόσμιας παραγωγής) που συμπαρέσυραν και τις τιμές της ποικιλίας Arabica (62% της παγκόσμιας παραγωγής).
Οι ποικιλίες Robusta έχουν φτάσει να διαπραγματεύονται έως και 60% στη μέγιστη τιμή τους και στο 30% οι ποικιλίες Arabica στη μέγιστη τιμή που έχει πιάσει η ποικιλία.
Είχε παρατηρηθεί τον Φεβρουάριο του 2023 η μετατόπιση της κατανάλωσης του καφέ από την εκτός σπιτιού κατανάλωση στην εντός κατανάλωση, με το 81% της κατανάλωσης να πραγματοποιείται εντός σπιτιού και το υπόλοιπο 19% εκτός σπιτιού ως συνέπεια των περιοριστικών μέτρων της πανδημίας και της πληθωριστικής κρίσης που ακολούθησε.
Αυτή τη στιγμή η αναλογία κατανάλωσης είναι 60% εντός σπιτιού και 40% εκτός σπιτιού.
Οι πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ - Πρώτος ο ελληνικός
Σε ό,τι αφορά τον επιμερισμό της κατανάλωσης στο οργανωμένο λιανεμπόριο σε όγκο πρώτος σε ποσότητες είναι ο ελληνικός με ποσοστό 50%, ενώ σε αξία καταλαμβάνει μερίδιο 30%. Ακολουθεί ο στιγμιαίος με ποσοστό 18% σε όγκο και σε αξία 30%, o εσπρέσο με 15% σε όγκο και 25% σε αξία. Ο φίλτρου έχει μερίδιο 17% σε όγκο και 13% σε αξία. Η κάψουλα από τη συνολική κατανάλωση του εσπρέσο έχει μερίδιο 50% σε όγκο και σε αξία 71%.
Το σύνολο της αγοράς στα σούπερ μάρκετ ανέρχεται στα 340.000.000 ευρώ ετησιοποιημένα στο πρώτο τετράμηνο του 2024 με αύξηση 3,2% σε αξία σε σύγκριση με το πρώτο τετράμηνο του 2023. Ο όγκος κατανάλωσης αυξήθηκε στην ίδια περίοδο κατά 1,6%. Ο τζίρος από τις πωλήσεις κάψουλας καφέ στα σούπερ μάρκετ υπολογίζεται σε περίπου 60 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Τα στοιχεία αφορούν το οργανωμένο λιανεμπόριο, συμπεριλαμβανομένης της Lidl Ελλάς.
Πως μεταβλήθηκε ο όγκος κατανάλωσης ανά κατηγορία (α’ τετράμηνο 2024 σε σύγκριση με α ́τετράμηνο 2023)
Ελληνικός: +1%
Εσπρέσο: +8%
Στιγμιαίος: +7%
Φίλτρου: -7%
Πώς μεταβλήθηκε ο τζίρος καφέ ανά κατηγορία (α’ τετράμηνο 2024 σε σύγκριση με α’ τετράμηνο 2023)
Eλληνικός: +1,2%
Εσπρέσο: +9,5%
Στιγμιαίος: +6%
Φίλτρου: -8,5%