Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Πανελλήνια ημέρα εναντίον της σχολικής βίας και του εκφοβισμού, που στις μέρες μας αποτελούν μια θλιβερή πραγματικότητα που στιγματίζει το σύγχρονο σχολείο.
Σύμφωνα με Πανελλαδική έρευνα που διεξήχθη για το Χαμόγελο του Παιδιού (2022), βασικές Αιτίες που οι νέοι (16-20 ετών) αποδίδουν την πυροδότηση του εκφοβισμού είναι η διαφορετικότητα και συγκεκριμένα η διαφορετική εθνικότητα (85%), σεξουαλική ταυτότητα (82%) και νοητική ικανότητα (82%).
Επίσης, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, μόνο 40% όσων δέχθηκαν εκφοβισμό σε παιδική ηλικία ζήτησαν βοήθεια, με τους γονείς να αποτελούν πρώτη επιλογή στο 18%, και τους καθηγητές στο 6%.
Η λεκτική επίθεση και ο συναισθηματικός εκβιασμός αποτελούν τους πρώτους συνειρμούς τους έννοιας «εκφοβισμός» για 8 στους 10 Έλληνες.
Επιπλέον, σύμφωνα με την Εθνική Έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ για διαδικτυακές συνήθειες (2021-2022), μόνο το 35% των παιδιών που έπεσε θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού απευθύνθηκε σε κάποιον ενήλικα για βοήθεια
Παγκοσμίως, 1 στους 3 μαθητές έχει υπάρξει θύμα σχολικού εκφοβισμού από συμμαθητές του τον τελευταίο μήνα. Ειδικότερα την Ευρώπη, η αναλογία είναι 1 στους 4 μαθητές ,ενώ τα μεγαλύτερα ποσοστά ωστόσο να καταγράφονται μεταξύ 10-15 ετών.
Το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας λόγω των ποικίλων γενεσιουργών αιτιών του, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο από τους εκπαιδευτικούς ή τους γονείς, αλλά οφείλει να ενεργοποιήσει συνολικά την κοινωνία, ώστε να καταστεί εφικτή πρωτίστως η πρόληψή του.
Σε ό,τι αφορά τους εκπαιδευτικούς, πάντως, ο δικός τους ρόλος είναι εξαιρετικά σημαντικός από την άποψη πως είναι εκείνοι που ευκολότερα μπορούν να εντοπίσουν τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας, και άρα να δράσουν με αμεσότητα.
Σημαντική, βέβαια, είναι και η συμβολή του κράτους στην αντιμετώπιση του φαινομένου, μέσα από την προσπάθεια δημιουργίας και ενίσχυσης των κατάλληλων υποδομών για την πρόληψη του φαινομένου. Ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η στελέχωση των σχολείων με ψυχολόγους, ώστε οι μαθητές να έχουν τη δυνατότητα να βρίσκουν κατάλληλη βοήθεια και καθοδήγηση όταν βιώνουν έντονα συγκρουσιακές καταστάσεις.
Το νομοσχέδιο που παρουσίασε πρόσφατα το Υπουργείο Παιδείας κινείται στο πεδίο της επικοινωνιακής πολιτικής. Αδυνατεί να θέσει τις βάσεις για την αντιμετώπιση της σχολικής βίας. «Νομοθετεί λέξεις και όχι πράξεις».
– Το νομοσχέδιο είναι νομοσχέδιο επικεφαλίδων. Δείχνει ότι λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση της βίας, στην πραγματικότητα όμως δεν παρεμβαίνει ουσιαστικά.
– Πρόκειται για ένα θεωρητικό Ν/Σ με βασικούς απόντες τους κοινωνικούς φορείς (Σύλλογο Διδασκόντων, Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων).
– Υπάρχει μέριμνα για την καταγραφή των περιστατικών, αλλά δεν υπάρχει μέριμνα για την αντιμετώπισή τους.
– Οι ομάδες δράσεις λειτουργούν σε επίπεδο Διευθύνσεων Εκπαίδευσης, αλλά η παρουσία ψυχολόγων και εξειδικευμένων συμβούλων σε επίπεδο σχολικής μονάδας είναι ανεπαρκή
– Δεν καθορίζει το πλαίσιο για την αντιμετώπιση περιστατικών ενδοσχολικής βίας. Το πειθαρχικό κομμάτι παραμένει στο ανεπαρκές – ελλειμματικό πλαίσιο Γαβρόγλου.
Θωμάς Παπαλιάγκας
Υποψήφιος βουλευτής Λάρισας ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ