Τεράστια ανησυχία και προβληματισμό προκαλεί στην ιατρική κοινότητα το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας, στις προεφηβικές, μάλιστα, ηλικίες. Γιατροί, διατροφολόγοι, αλλά και εκπαιδευτικοί γίνονται καθημερινά μάρτυρες της γιγάντωσης του φαινομένου, προσπαθώντας από την πλευρά τους να βάλουν ένα… φρένο.
Παρά το γεγονός ότι η χώρα ακολουθεί και προωθεί τη μεσογειακή διατροφή, τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας είναι από τα μεγαλύτερα σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Γιατροί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, συσχετίζοντας την παιδική παχυσαρκία με προβλήματα υγείας που θα συνοδεύσουν ή που θα προκληθούν στην ενήλικη ζωή.
Μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ο παιδίατρος Γιώργος Χαρίτος αναφέρει ότι είναι, πλέον, καθημερινές επισκέψεις παχύσαρκων παιδιών στο ιατρείο του.
Πολλοί σχετίζουν την παχυσαρκία με τα περιττά κιλά, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να περάσει στον κόσμο και κυρίως στα παιδιά αυτή η φιλοσοφία.
Η παχυσαρκία δεν είναι απλώς κιλά. Είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα που απλώνει τα «πλοκάμια» της καθόλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Ένα από τα βασικά προβλήματα που προκαλεί και ειδικά σε μία ηλικία εύθραυστη, όπως η παιδική, είναι το ψυχολογικό. «Το παιδί γίνεται αντικείμενο χλεύης από συνομηλίκους του, με αποτέλεσμα να χάνει την αυτοεκτίμησή του και να οδηγείται στην «παραίτηση» από την κοινωνική ζωή» αναφέρει ο κ. Χαρίτος προσθέτοντας ότι «αυτό που λέμε τώρα bullying υπήρχε όλα τα χρόνια με τη μορφή πειράγματος. Τώρα είναι κακοπροαίρετα σχόλια με σκοπό να βλάψουν τον αποδέκτη».
Ωστόσο πέρα από το ψυχολογικό κομμάτι, η παχυσαρκία διεισδύει και στο κλινικό κομμάτι. Τα πολλά περιστατικά παιδικής παχυσαρκίας αποκαλύπτουν περιστατικά σακχαρώδη διαβήτη τύπου Β, υπέρταση και χοληστερίνη, με αποτέλεσμα παιδιά ηλικίας 11 ετών και άνω να υποβάλλονται σε θεραπευτικές αγωγές.
«Τα προβλήματα είναι αλληλένδετα και δεν επηρεάζουν μόνο την ζωή εκείνη τη στιγμή, δηλαδή της παιδικής ηλικίας, αλλά και τη μετέπειτα ζωή. Μπορεί ένα παιδί να καταφέρει να χάσει τα κιλά, όμως να ενηλικιωθεί και να έχει ιστορικό σοβαρών παθήσεων» συμπληρώνει ο παιδίατρος.
Ο ίδιος αποδίδει μεγάλο μερίδιο της τωρινής κατάστασης στην περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού και του εγκλεισμού, όπου σταμάτησαν όλες οι δραστηριότητες των παιδιών, απείχαν από την κοινωνική ζωή και τις αθλητικές δραστηριότητες.
«Στα χρόνια του κορονοϊού υπήρξε μία κατακόρυφη αύξηση των περιστατικών. Δεν είναι μόνο τα κιλά που μπορεί να έβαλε ένα παιδί, αλλά το γεγονός ότι στη διάρκεια της καραντίνας απέκτησε νέες διατροφικές συνήθειες και ασχολίες από τις οποίες ακόμη και σήμερα δεν μπορεί να τις αποβάλλει» αναφέρει ο κ. Χαρίτος.
Ο ρόλος των γονέων
Συμπαραστάτες στο πρόβλημα των παιδιών βρίσκονται πάντοτε οι γονείς. Όπως αναφέρει η γραμματέας του Περιφερειακού Τμήματος Θεσσαλίας της Ενωσης Διαιτολόγων Διατροφολόγων Λήδα Μωραϊτοπούλου οι επισκέψεις ανήλικων παιδιών σε γραφεία διατροφολόγων έχουν αυξηθεί.
«Τα περισσότερα περιστατικά είναι με πρωτοβουλία των ίδιων των γονέων που προτρέπουν το παιδί τους να βελτιώσει την εικόνα του. Όμως υπάρχουν και οι περιπτώσεις που γίνονται συστάσεις από τους γιατρούς» αναφέρει και προσθέτει ότι μεταξύ παιδιάτρων και διατροφολόγων υπάρχει μία αγαστή συνεργασία για την αντιμετώπιση και την πρόληψη του προβλήματος.
Από την πλευρά του ο κ. Χαρίτος επισημαίνει ότι οι γονείς θέλουν να αλλάξουν την κατάσταση, αλλά σε θεωρητικό επίπεδο. «Αναγνωρίζουν το πρόβλημα, αλλά δεν συγκρούονται με αυτό. Θεωρούν ότι σιγά – σιγά η κατάσταση θα βελτιωθεί και θα αναστραφεί από μόνη της».
Χρήζει… λεπτών χειρισμών
Η αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας δεν είναι εύκολη υπόθεση. Το παιδί πρέπει να μπει σε μία διαδικασία προγράμματος και περιορισμών, σε μία ηλικία και σε ένα περιβάλλον όπου δεν συνηθίζεται.
Για τον λόγο αυτό, όπως επισημαίνει η κ. Μωραϊτοπούλου, βασικό στοιχείο είναι η προσέγγιση που θα ακολουθήσουν οι ειδικοί στο να παρουσιάσουν το παιδί, αφενός το πρόβλημα και αφετέρου τον τρόπο αντιμετώπισης.
«Εμείς επικεντρωνόμαστε στο να τους δώσουμε έναν σωστό τρόπο διατροφής και κατ’ επέκταση ζωής. Να καταλάβει το παιδί ότι δεν πρόκειται για δίαιτα ή για τιμωρία, αλλά για μία συνήθεια που θα του προσφέρει καλύτερη ζωή. Για τον λόγο αυτό, σε πρώτο στάδιο κάνουμε συμβουλευτική στους γονείς γιατί η αλλαγή πρέπει να γίνει από το σπίτι» τονίζει η ίδια.
Το ίδιο επισημαίνει και ο κ. Χαρίτος. «Εμείς οι ίδιοι πρέπει να γίνουμε το αποτέλεσμα για το παιδί μας» προσθέτει χαρακτηριστικά. Για τον ίδιο η καλύτερη λύση είναι η σωστή διατροφή και άσκηση, ώστε να αποφευχθούν παρεμβατικές λύσεις, όπως η τοποθέτηση γαστρικού δακτυλίου.
«Δυστυχώς έχω παιδιά – ασθενείς στο ιατρείο, που έχουν υποβληθεί σε τέτοιου είδους επεμβάσεις. Δεν είναι πολλά, αλλά καλό θα ήταν να αποφεύγονται» τονίζει.
Ιωάννα Μπουροπούλου (Ταχυδρόμος)