Tις ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου επισημαίνει στη μηνιαία ενημέρωσή της η υπηρεσία παρακολούθησης των καιρικών και κλιματικών συνθηκών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (MARS).
Η υπηρεσία επισημαίνει ότι, προς το παρόν, δεν υπάρχει λόγος για σημαντική ανησυχία ως προς τις επιπτώσεις του φαινομένου στα σιτηρά, αν και, όπως αναφέρει, η έλλειψη κρύου αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για το δέσιμο των φυτών. Σε δύο «εστίες» εντοπίζεται, κυρίως, το πρόβλημα στην Ελλάδα.
Ποιες περιοχές απειλούνται
Σύμφωνα με τα μετεωρολογικά δεδομένα του συστήματος MARS, τα χειμερινά σιτηρά δεν έχουν δέσει ή έχουν δέσει ελάχιστα στις μεσογειακές χώρες, με το πρόβλημα στη χώρα μας να εντοπίζεται κυρίως στο ανατολικό τμήμα της Θεσσαλίας (Λάρισα), σε τμήμα της Δυτικής Μακεδονίας και σε τμήμα του Κιλκίς. Πρόβλημα φαίνεται να υπάρχει και σε τμήμα της Ροδόπης.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Κομισιόν, «σε αυτές τις περιοχές, η ενδεχόμενη εμφάνιση πολύ χαμηλών θερμοκρασιών (από -10 έως -12 βαθμούς Κελσίου) θα μπορούσε να βλάψει τις καλλιέργειες σιτηρών». Αντίθετα, το δέσιμο των χειμερινών σιτηρών είναι σε προχωρημένο ή ολοκληρωμένο στάδιο σε μεγάλα τμήματα της Κεντρικής Ευρώπης (Νότια Γερμανία, Σλοβακία, Τσεχία, Βορειοανατολική Ουγγαρία), καθώς και σε Βόρεια Ρουμανία, Ανατολική Τουρκία και στα νότια της Ουκρανίας και της Ρωσίας.
Λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, η αντοχή των φυτών σε ενδεχόμενη πτώση της θερμοκρασίας έχει εξασθενήσει από τα τέλη Ιανουαρίου και έπειτα, στη λεκάνη των Καρπαθίων, στο βόρειο τμήμα της Βαλκανικής Χερσονήσου και στα δυτικά της Τουρκίας. Αναλυτικότερα, στην έκθεση αναφέρεται ότι τα χειμερινά σιτηρά έχουν μερικώς ή ελάχιστα δέσει στη Λεκάνη των Καρπαθίων και στο βόρειο τμήμα των Βαλκανίων, όπου η αντοχή σε ενδεχόμενη επικράτηση συνθηκών ψύχους έχει εξασθενήσει λόγω του ηπιότερου από το αναμενόμενο, πρώτου δεκαήμερου του Φεβρουαρίου. Μάλιστα, στην έκθεση σημειώνεται με έμφαση ότι «στα μέσα Φεβρουαρίου ένα τόσο χαμηλό επίπεδο δεσίματος σε Γερμανία, Δανία, καθώς και στη Νότια Ρουμανία και στη Βόρεια Βουλγαρία είναι ασυνήθιστο και εγείρει ανησυχία για ζημιές από την παγωνιά σε ενδεχόμενη ισχυρή εισβολή πολύ ψυχρών αέριων μαζών».
Πλεόνασμα βροχοπτώσεων από Θεσσαλία μέχρι Κρήτη
Αξίζει να σημειωθεί ότι το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2019 παρατηρήθηκε πλεόνασμα βροχοπτώσεων σε Θεσσαλία, Στερεά, Πελοπόννησο και Κρήτη, με ορισμένες περιοχές να καταγράφουν περισσότερα από 200 χιλιοστά βροχής κατά το αναφερόμενο διάστημα.
Σε ό,τι αφορά τα σιτηρά, γεωπόνοι σημειώνουν ότι η περίσσεια υγρασία αποτελεί δυνητικό κίνδυνο για την ποιότητα των φυτών, χωρίς όμως μέχρι στιγμής να μπορεί να γίνει κάποια εκτίμηση αν οι αποδόσεις στις αναφερόμενες περιοχές θα επηρεαστούν από τα πλεονάσματα βροχών.
Στον αντίποδα, έλλειψη βροχών παρατηρήθηκε σε μεγάλα τμήματα της ιβηρικής χερσονήσου και ειδικότερα στα νότια της Ισπανίας και της Πορτογαλίας . Η «άνυδρη» ζώνη επεκτείνεται, επίσης, στα νότια και νοτιοανατολικά της Γαλλίας και σε ένα βορειοδυτικό κομμάτι της Ιταλίας, έχοντας εγκαταλείψει πλέον τη χώρα μας, μετά τα σοβαρά προβλήματα που προκάλεσε το φθινόπωρο σε κεντρικά και βόρεια τμήματα της Μακεδονίας.
Αναμένεται θερμή άνοιξη
Στις πιο μακροπρόθεσμες προβλέψεις του, το MARS για τους επόμενους μήνες (Μάρτιο, Απρίλιο, Μάιο) προβλέπει υψηλότερες του φυσιολογικού θερμοκρασίες για τις μεσογειακές χώρες.

Aντώνης Ανδρονικάκης (ypaithros.gr)